Auteur: Louis Vlaswinkel

Eind november hebben we onze visumaanvraag voor 4 jaar bij de ambassade van Zuid-Afrika in Den Haag ingediend. Onze terugreis naar Nederland is gepland op 17 januari (ons huidige visum verloopt op 30 januari 2025), ook al omdat ik vergaderingen in Europa heb deze laatste 2 weken van Januari. Onze reis naar Zuid-Afrika is gepland op 6 februari, hopende dat we dan ons nieuwe visum zouden hebben. Maar deze week kregen we al te horen dat we ons visum op kunnen halen bij de ambassade. Dat hadden we niet zo snel verwacht, maar dat betekent dat in principe nu alles voor een langer verblijf in Zuid-Afrika geregeld is. De huur van het huis waar we wonen loopt op 28 februari 2025 ook af, maar inmiddels hebben we deze ook met 4 jaar kunnen verlengen (voor een vaste huurprijs voor 4 jaar). Wel kunnen we ieder jaar, met een opzegtermijn van 2 maanden, opzeggen.

We gaan eind volgende week naar Nederland. Ik heb volgende week eerst nog vergaderingen in Maun (Botswana) en kom dan vrijdagmiddag terug in Johannesburg. Om middernacht vliegen we dan naar Nederland. Dit is een beetje krap gepland, maar deze vergadering in Maun kwam pas laat naar voren, toen we onze vlucht naar Nederland al geboekt hadden (en dat moesten we doen voor onze visumaanvraag eind november). De vlucht wijzigen kost minimaal 400 euro per persoon, dus dat zou het kostbaar maken om te doen. Maar ik heb nog 8 uur tussen aankomst in Johannesburg en vertrek naar Amsterdam en dat moet geen probleem zijn.

De week erop gaan we dan naar de ambassade in Den Haag om ons visum op te halen. De laatste week van januari heb ik vergaderingen van mijn werk in Barcelona, dus dan ben ik de hele week in Barcelona.

Al in Juni hadden we samen met Koen en Rinse een tocht door het Krugerpark geboekt voor de kerst-nieuwjaar periode. Koen en Rinse vlogen, niet als 2 jaar geleden, op eerste kerstdag van Amsterdam naar Johannesburg en wij hebben hen dan opgehaald van het vliegveld.

Na 2 dagen acclimatiseren zijn we op zondag 29 december naar het Krugerpark vertrokken. De route ging nu van noord naar zuid, terwijl we vorige keren altijd van zuid naar noord zijn gereden. Dat betekende dat we in plaats van naar het oosten, nu eerst naar het noorden, naar Polokwane reden, en vandaar naar het oosten naar Phalaborwa gate. Dat betekende ook dat we door de Magoebaskloof gingen, waar het regenachtig en mistig was. Onderweg kwamen we ook nog een gekantelde vrachtwagen vol met kratten bier tegen. Het was er erg druk, want de lokale bevolking was bezig de kratten bier mee naar huis te nemen. Gelukkig konden wij er zonder problemen passeren. We waren rond 6 uur thuis vertrokken en kwamen op de middag bij de poort van het Krugerpark aan. Na een korte stop voor het inschrijven, zijn we naar de dichtsbijzijnde picknickplaats gereden om daar te picknicken. Ons eerste kamp zou Letaba zijn, en dat was niet zo ver. We zijn dan ook nog via een omweg naar dit kamp gereden en kwamen daar rond 15 uur aan. Na inschrijving hebben we vervolgens nog een namiddagrondje gereden. We kwamen er toen achter dat bijna alle gravelwegen afgesloten waren, het bleek er de dag tevoren erg veel geregend te hebben, waardoor die wegen voor auto’s ontoegankelijk waren. Dat was wel een tegenvaller, want dat betekende dat je alleen maar op de hoofdwegen kon blijven. Desondanks hebben we nog allerlei dieren gezien, maar geen katachtigen.

We bleven 2 nachten in Letaba, maar ook de volgende dag konden we nog maar weinig gravelwegen op. De dag erop zijn we nog verder naar het noorden gereden, naar Shingwedzi Rest Camp. Dit is niet het noordelijkste kamp, dat is Punda Maria, maar het ligt toch al vrij ver in het noorden. In Letaba hadden we een zespersoons huisje, terwijl we in Shingwedzi een vierpersoons huisje hadden dat aanmerkelijke kleiner was.

In een van de douches van het huisje in Letaba zat de laatste ochtend een grote spin, waardoor niemand daar wilde douchen. Gelukkig hadden we een tweede douche, zodat we toch allemaal konden douchen:

De dag erop zijn we nog verder naar het noorden gereden, naar Shingwedzi Rest Camp. Dit is niet het noordelijkste kamp, dat is Punda Maria, maar het ligt toch al vrij ver in het noorden. In Letaba hadden we een zespersoons huisje, terwijl we in Shingwedzi een vierpersoons huisje hadden dat aanmerkelijke kleiner was.

Inmiddels was ook duidelijk dat het erg warm was in het park. We hadden iedere dag 36-38 graden, met een nachttemperatuur van 26 graden. Gelukkig hadden we allemaal huisjes met airconditioning. Meestal werkten deze goed, alhoewel ze soms veel lawaai maakten (erg oud). Alleen in het laatste kamp waar we verbleven (Crocodile Bridge Rest Camp) was de aircon niet echt effectief en maakte veel lawaai. Deze was dan ook minstens 30 jaar oud, zo niet ouder.

Bij Shingwedzi kwamen we een kleine antilope tegen die we nog niet eerder gezien hadden, Sharpe’s grijsbok. Deze lijkt een beetje op een steenbok, maar is grijzer van kleur en heeft geen horentjes.

Inmiddels hadden we ook al een aantal ‘african grey hornbills’ gespot. Deze is zeldzamer dan de veel voorkomende yellow-billed or red-billed hornbill. Ze bleken ook schuwer dan deze andere, want het was nog niet zo eenvoudig een goede foto te maken.

Al rijdende van Letaba naar Shingwedzi kwamen we ook over de Steenbokskeerkring, wat betekende dat we officieel nu in de tropen waren.

Meestal gingen we rond de middag ergens op een picknickplaats picknicken.

Wat we dit keer ook regelmatig zagen was de ‘dung-beetles’, oftewel mestkevers. Deze maken bolletjes van olifantenpoep en rollen deze dan weg.

Op de weg kwam je ook heel veel duizendpoten tegen, die tot bijna 15 cm lang konden worden:

De eerste avond in Shingwedzi was Koen’s verjaardag. We zijn daarom ook in het restaurant gaan eten om het te vieren (en het was tevens de jaarwisseling).

In de omgeving van het kamp had het nog niet geregend, zodat het nog erg droog was. In het kamp zelf kwamen we ook nog een reptiel tegen dat we nog niet vaak gezien hadden, een rock monitor:

De tweede avond gingen we weer braaien. Omdat het zo warm was en we niet zoveel dieren zagen, waren we relatief vroeg terug in het kamp en gingen we vroeg braaien. Nog geen 10 minuten nadat we het eten op hadden, gebeurde dit:

En nadat de regen was opgehouden, zag de binnenplaats er zo uit:

Van Shingwedzi zijn we dan na 2 nachten naar Satara Rest Camp gereden. Dat ligt al een stuk zuidelijker en normaalgesproken zitten er veel leeuwen. Toen we er echter aankwamen, had het net enorm geregend en waren alle gravelwegen weer afgesloten. En dit bleef ook zo de volgende dag. Daarom hebben we maar besloten de volgende dag heen en terug naar Skukuza te rijden, want via de verharde wegen kun je verder niet zoveel. Op weg naar Satara kwamen we nog wel een vogel tegen die we nog niet eerder gezien hadden:

Onderweg naar Satara kwamen we ook onze eerste leeuw tegen. Deze lag diep onder de struik vanwege de hitte.

In Satara Rest Camp hadden we de eerste nacht 2 2-persoonshuisjes naast elkaar, er was bij het boeken geen groter huisje beschikbaar. De tweede nacht hadden we echter wel weer een zespersoons huisje.

Door de afsluiting van gravelwegen zijn we richting Skukuza (verder naar het zuiden) gereden, vooral op zoek naar papegaaien. Rinse had nog nooit een goede foto van een papegaai kunnen maken, en wij hadden er nu een paar keer enkele gezien en gefotografeerd. Het is echter lastig spotten, omdat ze meestal in de bomen zitten en een schutkleur hebben. Eigenlijk kun je ze het best vinden door te luisteren, want ze schetteren nogal. En onderweg hadden we geluk, we hoorden ze op een plek schetteren en vonden ze uiteindelijk ook in de boom, diep verborgen in de takken. Het was nog niet zo eenvoudig een foto te maken, maar uiteindelijk is dat toch gelukt/

Bij de papegaaien in de buurt hoorden we ook de roep van de woodland kingfisher (ijsvogel). Deze vogel hoorden we trouwens erg vaak. Hier konden we er dan ook nog een aantal goede foto’s van maken (en dat hebben we vaker gedaan). Het lijkt erop dat deze vogel vaak voorkomt. Bovendien komt deze niet zozeer bij water voor.

Onderweg kwamen we ook langs een rotsformatie (Kruger tablets) en we wisten dat daar klipspringers zaten. We hadden deze nog nooit goed gespot, maar nu hadden we geluk, er liepen een paar klipspringers niet al te ver van de weg.

We kwamen sowieso iedere dag veel roofvogels tegen, en daar hebben we dan ook veel foto’s van. Een van de mooiste roofvogels in het Krugerpark is de bateleur, met zijn zwarte kleur en rode poten en snavel. Vlak voor we terug waren bij Satara zat er dan een bateleur dicht bij de weg en hiervan konden we prachtige foto’s maken.

Helaas konden we dus niet veel gravelwegen op rond Satara. De S100 staat bekend om de vele leeuwen, en we hebben daar in het verleden ook al luipaarden gezien. Deze weg was 2 dagen afgesloten, maar toen we de derde dag vertrokken richting Crocodile Bridge Rest Camp (ons laatste kamp), was deze weer open. Omdat we voldoende tijd hadden, zijn we deze weg toch ingereden en warempel, we kwamen daar 2 leeuwen tegen, waarvan er 1 op de weg liep.

Onze laatste nacht brachten we in Crocodile Bridge Rest Camp door. Dit kamp ligt helemaal aan de zuidgrens van het park, bij de ingang en aan de krokodilrivier. Dit keer hadden we weer 2 2-persoons huisjes, er was hier niets anders, het was ook maar een klein kamp. We wilden hier vooral een nacht doorbrengen om de bushbaby’s te zien. Deze komen rond schemering tevoorschijn. We hebben er inderdaad gezien, maar toen was het al behoorlijk schemerig en was er te weinig licht om nog een foto te maken.

Op zondag 5 juni zouden we weer terug naar Pretoria rijden. Omdat waarschijnlijk veel mensen die dag weer naar huis zouden rijden, wilden we niet te laat uit het park vertrekken. We besloten daarom een vroege ochtensafari richting Lower Sabie te maken, daar te ontbijten, dan terug naar het kamp en spullen inladen en naar huis rijden. We zijn daarbij langs de S28, een gravelweg, naar Lower Sabie gereden. We zagen nog leeuwen, wel vrij ver weg, onderweg.

En onderweg zagen we ook nog 2 uilen in een boom zitten, het was niet al te dichtbij en ze keken vooral naar de andere kant, maar toch duidelijk herkenbaar als een uil.

We kwamen ook nog een martial eagle, een van de grootste roofvogels in het park, met in zijn klauwen de resten van een rock monitor:

Na het ontbijt in Lower Sabie zagen we allerlei mensen naar iets kijken, dat bleek een slang te zijn die in de boom zat:

Na terugkomst in Crocodile Bridge Rest Camp hebben we onze bagage ingeladen en zijn naar huis gereden, waar we rond half 3 aankwamen. Onderweg hadden we niet echt veel drukte. Dat was 2 jaar geleden wel anders, toen we bij iedere tolpoort vrij lang in de file moesten staan.

Waar we de vorige keer wisselende temperaturen hadden, was het nu elke dag erg warm en vochtig, terwijl het ’s nachts ook niet echt veel afkoelde. Dat maakte het wat minder aangenaam. Met dit soort weer is het Krugerpark toch wel een beetje te warm.

In het zuiden van het park had het nog niet al te veel geregend, maar vandaag (zaterdag 11 januari) zien we berichten over overstromingen in de buurt van Skukuza. Dat is normaal in deze tijd van het jaar, maar het betekent wel dat je lang niet overal kunt komen, zoals wij al een beetje hadden in de buurt van Letaba en Satara Rest Camp.

Hieronder een verdere impressie van alle dieren die we gezien hebben:

Koen en Rinse komen naar Zuid-Afrika met de kerst en we hadden een bezoek van 8 dagen aan het Krugerpark met hen gepland. Voorafgaand daaraan hadden we echter nog een lang weekend op het laatste moment gepland. Aangezien maandag 16 december een vrije dag is in Zuid-Afrika, heb ik op het laatste moment nog accomodatie in Skukuza kunnen vinden en hebben we 3 dagen in het Krugerpark doorgebracht. Het was nog steeds erg droog in het park, Lake panic bijvoorbeeld stond nog voor een groot deel droog. Dat betekent ook dat je vooral naar plekken met water gaat om dieren te zien.

We hebben uiteindelijk weer veel dieren gezien, er waren heel erg veel impala’s, veel ook met jongen, en als tweede olifanten. Opmerkelijk was dat we ook 4 x een neushoorn hebben gezien, al was het wel 3 x dezelfde, maar dus op verschillende dagen/tijdstippen. Ook leeuwen hebben we een aantal keren gezien. Buffels kwamen we ook wel af en toe tegen, waardoor we op de laatste dag alleen nog een luipaard moesten zien te spotten. Uiteindelijk is dat gelukt. We reden over de verharde weg dicht bij Skukuza en bij een waterdoorgang zagen we mensen op een parallel liggend zandweggetje naar de verharde weg kijken. We zijn daarom ook over dit zandweggetje naar dezelfde plek gereden en wat bleek, er lag een luipaard in de duiker. Helaas lag deze nogal in de schaduw en zag je eigenlijk alleen het silhouet. Technisch gezien hebben we dus een luipaard gezien, maar ik heb er geen foto van gemaakt.

De laatste ochtend hebben we in Skukuza bij het restaurant ons ontbijt genuttigd. In de boom boven het terras zaten allemaal vruchten, het was een kaapse wilde vijg. En toen Tineke goed keek, zag ze een groene duif in de boom zitten. Door de groene kleur was deze lastig te spotten, en toen we beter keken zagen we er zelfs een aantal. Ik heb toen mijn camera opgehaald, om wat betere foto’s te kunnen maken. Deze duif hadden we al eerder rond Skukuza gespot, maar het blijft een bijzondere duif met zijn groene kleur. Bovendien had de autofocus van mijn camera ook moeite met deze groene duif, want hij ging echt op in de bladeren. Uiteindelijk is het echter wel gelukt een paar mooie foto’s te maken.

Op maandag gingen we om 11 uur de poort uit. Het was toen al 39 graden en het zou die dag boven de 40 graden worden. Aangekomen in Pretoria was het een ‘koele’ 32 graden. We hebben dan nog even een korte duik in ons zwembad genomen, de temperatuur daarvan was 33 graden. Inmiddels is het echter behoorlijk afgekoeld en heeft het ook behoorlijk geregend. Dat was ook hard nodig, want het was nog steeds kurkdroog. Op onze boerderij hadden we een watertekort, wat gelukkig nu weer aangevuld is met de regen die gevallen is.

Over 2 weken gaan we alweer naar het Krugerpark, maar dan voor 8 dagen. We gaan dit keer aan de noordzijde naar binnen en zakken later naar het zuiden af. De laatste nacht slapen we in Crocodile Restcamp. Dit kamp heeft bushbaby’s, die we graag willen zien. Normaalgesproken spot je die in de schemering, wanneer de vleermuizen ook gaan uitvliegen. De Nederlandse naam voor een bushbaby is galago en dit zegt Wikipedia erover: Galago’s zijn kleine, boombewonende nachtdieren. Ze bewegen zich door de bomen en struiken voort met sprongen, in tegenstelling tot hun klimmende en kruipende verwanten, de potto’s. Galago’s foerageren alleen. Ze eten voornamelijk insecten en andere ongewervelden, aangevuld met gom en vruchten. De kleinere soorten eten meer insecten dan de grotere galago’s. Galago’s kunnen vliegende insecten als sprinkhanen en motten uit de lucht grijpen met hun voorpoten, terwijl de achterpoten een tak vasthouden. Een enkele keer eet een galago ook een hagedis of een vogeltje.

Zoals gewoonlijk hebben we ook weer mooie vogels gespot. Een impressie van alle dieren die we gezien hebben zie je in de galerij hieronder.

Zoals in mijn vorige bericht al gemeld, zijn we in november 10 dagen in Nederland geweest voor de visumaanvraag. Het waren 10 volle dagen, want we moesten ook nog 2 x naar Oostburg voor een 2e paspoort en ik had ook nog 3 dagen vergaderingen in Parijs.

We kwamen op donderdag aan en zijn de dag erop, vrijdag, eerst naar Oostburg gereden voor de paspoortaanvraag. We hebben nu een vast overnachtingsadres in Eindhoven, dus we zijn van Eindhoven naar Oostburg gereden. Op de terugweg zou ik Tineke in Heinkenszand afzetten en ikzelf naar Rilland gaan. Google Maps gaf aan dat er bij de Westerscheldetunnel vertraging was, maar ook de route via Antwerpen gaf veel vertraging aan. We gingen dus toch maar via de Westerscheldetunnel. Maar een kilometer voor de tunnel kwamen we stil te staan en uiteindelijk hebben we zo’n 2 uur stilgestaan. Het bleek dat er een vrachtauto vloeistof verloren was in de tunnel en deze daardoor afgesloten was. Dit moest eerst opgeruimd worden, pas daarna konden we onze weg vervolgen. Het bezoek aan Heinkenszand en Rilland was uiteindelijk dus iets korter dan gepland. En aan het eind van deze lange dag hebben we dan gegeten bij onze favoriete snackbar in Gilze. Dit is de enige snackbar die we kennen die een volledig glutenvrij menu heeft (naast het normale menu).

Op zaterdag zijn we bij Tineke’s ouders op bezoek geweest. Zij wonen tegenwoordig in woonzorgcentrum Sanniek in Ansen. Dat dorpje ligt in Drenthe. Het was de eerste keer dat we bij hen daar op bezoek waren. Op de terugweg zijn we langs de Kia dealer in Harderwijk gereden. Ik had een aantrekkelijke tweedehands elektrische auto gezien bij deze dealer en we wilden onze auto inruilen, omdat we toch veel meer rijden dan oorspronkelijk gedacht. Omdat Koen een laadpaal bij huis heeft (van de vorige bewoner), leek het ons een goed idee om onze huidige auto in te ruilen voor een elektrische variant. Helaas was deze auto niet beschikbaar op dat moment, maar we konden de week erop terugkomen voor een proefrit.

Op zondag hadden we een feestje in Oud-Beijerland van mijn zus Marian en haar man Henk, die allebei jarig waren geweest.

Op maandag ben ik dan naar Parijs vertrokken, terwijl Tineke nog weer bij haar ouders op bezoek ging om wat zaken te regelen. Woensdagavond laat kwam in terug in Eindhoven, het station was daar ingenomen door PSV supporters, de Champions league wedstrijd tegen Shakhtar Donetsk was net afgelopen.

Op donderdag moesten we om 9 uur bij de Zuid-Afrikaanse ambassade in Den Haag zijn. Met de auto zou dat in 1.5 uur te berijden zijn en we waren goed op tijd, toen er een half uur van Den Haag niet ver voor ons een ongeluk gebeurde en we uiteindelijk 40 minuten te laat bij de ambassade waren. Via onze contactpersoon hadden we dit al laten weten en uiteindelijk was het geen probleem.

Bij de ambassade werden we geholpen door dezelfde persoon dan 4 jaar geleden. We hadden 2 probleempjes. Het aanvraagformulier van Tineke was volgens hem onjuist, maar daarvoor konden we ter plaatse een ander formulier invullen. Onze contactpersoon gaf achteraf echter aan dat we wel degelijk het goede formulier hadden en dat hij fout was. Het tweede probleempje was het arbeidscontract dat bijgevoegd was. Volgens hem was het niet goed, want de laatste pagina bevatte niet de handtekeningen. Ik heb hem uitgelegd dat alleen de eerste 10 pagina’s het contract waren en de rest alleen bijlages. Hij heeft dat geaccepteerd, maar hij zei ook dat hij niet wist of de diplomaat dit ook zou accepteren. Vervolgens heeft hij ook nog kopieën van ons huidige visum en de gele koorts vaccinatie gemaakt. Waarom hij nog weer kopieën van het visum wilde, is onduidelijk, want deze zaten al bij de documentatie. De vorige keer hadden we een probleem met de bankafschriften, deze waren toen een dag te vroeg geprint. Dit wetende hadden we deze echt pas de dag tevoren gemaakt. Onze documentatie was daarmee op orde en na inname van onze paspoorten kregen we een bewijs mee dat we de aanvraag hadden ingediend. Hij vertelde ons dat we waarschijnlijk pas vlak voor onze geplande terugkeer naar Zuid-Afrika de uitslag zouden krijgen. Omdat ons huidige visum op 30 januari verloopt, moeten we voor die tijd Zuid-Afrika uit. Vanwege vergaderingen gaan we op 17 januari al naar Nederland en onze terugkeer is dan gepland op 6 februari. Wanneer we onverhoopt ons visum dan nog niet hebben, kunnen we op een toeristenvisum naar Zuid-Afrika reizen, maar dan kunnen we maximaal 90 dagen achtereen blijven. Hopelijk is dat echter niet nodig. We hebben dus nu ons tweede paspoort nodig om terug naar Zuid-Afrika te kunnen, want ons eerste paspoort ligt bij de ambassade in Den Haag.

Ik had daarna nog een afspraak met iemand in het centrum van Den Haag. En na deze afspraak zijn we dan richting Oostburg gereden, om ons nieuwe tweede paspoort af te halen. En op de terugweg van Oostburg zijn we dan ook nog even bij Limagrain in Rilland langs gereden. Ik had een afspraak met de directeur, die ik al bijna 4 jaar niet meer gesproken had. En aan het eind van deze lange dag zijn we dan op bezoek gegaan bij een oud-collega in Bergen op Zoom.

Op vrijdagochtend had ik eerst een Teams vergadering en na afloop daarvan zijn we nog voor de laatste keer naar Ansen gereden, om Tineke’s ouders nog eens te bezoeken. Op de terugweg zijn we dan ook nog weer langs de Kia garage in Harderwijk gereden. De auto was nu wel aanwezig, maar hij was niet bepaald opgeladen, dus we konden geen lange proefrit maken. Maar de auto reed tijdens de korte proefrit goed en zag er nog pico bello uit, dus we hebben deze dan ook tegen onze huidige auto ingeruild. Aangezien onze huidige auto op Koen’s naam staat, wij kunnen als niet inwoner geen auto op onze naam hebben, heeft Koen de auto 2 weken later opgehaald en de verdere administratie afgehandeld.

Na een gezamenlijke maaltijd met de jongens op vrijdagavond heeft Koen ons dan zaterdagochtend weer naar Schiphol gebracht en kwamen we zaterdagavond laat weer thuis in Pretoria aan, waar we weer midden in een hittegolf terecht kwamen.

Ons visum verloopt op 30 januari 2025. Om langer in Zuid-Afrika te kunnen blijven, moeten we dus een nieuw visum aanvraag. Het type visum dat we nu hebben (intra-company transfer) kan voor maximaal 4 jaar afgesloten worden en kan niet verlengd worden. We moeten daarom dit keer een ander visum aanvragen en het meest in aanmerking komende visum is een zogenaamd ‘critical skills’ visum. Zuid-Afrika heeft een lijst van beroepen waarvoor je een dergelijk visum kunt krijgen, en mijn functie (head of research) staat op deze lijst (research manager).

Omdat een visum aanvraag voor Zuid-Afrika lang kan duren, zijn we december vorig jaar hiermee begonnen. Voor een dergelijk visum moest ik eerst mijn master diploma van Wageningen internationaal laten certificeren en erkennen in Zuid-Afrika. Uiteindelijk heeft dit hele proces bijna 5 maanden geduurd, maar uiteindelijk had ik de officiële erkenning van mijn diploma. Het meest vreemde was dat ik mijn diploma officieel heb laten certificeren bij DUO in Groningen en vervolgens bij de rechtbank in Groningen. Dit was voor Zuid-Afrika niet voldoende, want vervolgens moest ook Wageningen Universiteit nog eens zelf bevestigen dat dit diploma toch echt was. En een aantal Nederlandse stempels was nog niet voldoende, want vervolgens moest ik het ook nog laten certifiëren voor echtheid door de Zuid-Afrikaans politie.

De volgende stap was de critical skills te laten erkennen. Dit moest bij een andere instelling in Zuid-Afrika (IBASA) en duurde ook weer een tijdje. Deze had ik uiteindelijk in September binnen en toen konden we gaan denken over de echte visum aanvraag. We zijn begonnen met het verzamelen van alle documentatie, waaronder een VOG (police clearance certificate in Zuid-Afrika). Omdat we de laatste jaren in Zuid-Afrika gewoond hebben, moesten we deze in Zuid-Afrika krijgen. Daar is ook weer een bureau voor die dat voor je afhandelt. Je kunt ook zelf naar een politiebureau gaan, maar dan kan het 6 maanden duren voor je deze binnen hebt.

Voor de aanvraag voor Tineke als partner hebben we ook weer een ‘marriage certificate’ nodig, dus die heb ik weer in de gemeente Dinkelland aangevraagd. De kopie moet moet ik komende week nog door de politie laten certificeren en komende week gaan we nog naar onze huisarts voor een medische verklaring, dan zou alle documentatie van onze zijde compleet moeten zijn.

Uiteindelijk hebben we nu een afspraak op de Zuid-Afrikaanse ambassade in Den Haag op 28 november. De aanvraag moet dus in Nederland gebeuren. We hadden allebei al een nieuw paspoort aangevraagd en ontvangen bij ons bezoek in maart/april, maar omdat we nu ons paspoort op de ambassade moeten achterlaten en we toch terug willen naar Zuid-Afrika, moeten we een 2e paspoort aanvragen. Dat kan voor dit soort gevallen, maar dit 2e paspoort heeft slechts een beperkte geldigheid van 2 jaar. Onze vorige aanvraag hadden we gedaan in de gemeente Sluis, en ook nu gaan we weer naar deze gemeente, vooral omdat de wachtlijst daar kort is. We gaan nu op 20 november naar Nederland, en dan allereerst naar de gemeente Sluis voor de paspoortaanvraag. De week erop heb ik eerst vergaderingen in Parijs, en op donderdag 28 november gaan we dan naar de ambassade in Den Haag. Op vrijdag kunnen we dan normaalgesproken ons 2e paspoort ophalen bij de gemeente Sluis.

Deze paspoortaanvraag voor mensen die in het buitenland wonen is op zich makkelijk. Je kunt terecht op de ambassade in het land waar je woont, maar ook op Schiphol en een aantal grensgemeentes (waaronder dus Sluis). De aanvraag op de ambassade is een stukje duurder en kost meer tijd, daarom hebben we voor de gemeente Sluis gekozen.

Op de dag voor het indienen van de aanvraag moeten we nog bankafschriften voor 3 maanden uitprinten. Dat moet echt max. 2 dagen voor het indienen. De vorige keer had ik het 3 dagen van tevoren gedaan en kon ik het opnieuw doen.

Om het visum op te halen moeten we dus weer naar Den Haag. Normaalgesproken duurt het ongeveer 8 weken, dus dat zal ergens eind januari zijn. Op dat moment moeten we ook Zuid-Afrika verlaten hebben, want je mag niet blijven op het moment dat je visum verloopt. Ik heb echter de derde en vierde week van januari 2025 vergaderingen van Limagrain in Frankrijk en Spanje, dus we zouden sowieso naar Nederland/Europa gaan. En hopelijk kunnen we dan ook ons paspoort met visum weer ophalen.

Na het werkbezoek aan Ivoorkust in juli wilden we ook Ghana nog bezoeken. We willen in West Afrika een nieuw station opstarten, maar hadden nog geen besluit genomen over welk land. De groep was dit keer kleiner, alleen Gorden, mijn collega van SeedCo en ik zouden present zijn. De reis was pas laat op de agenda gekomen en de beste week bleek begin oktober te zijn. Toen we deze reis inplanden, was er nog maar 3 dagen voor we naar Europa zouden vertrekken en was een visumaanvraag voor Ghana lastig. Via contacten die onze mensen uit Ghana hadden op de ambassade in Pretoria heb ik proberen te regelen dat ik op maandag 7 oktober naar de ambassade zou komen en nog diezelfde dag het visum zou krijgen. Normaalgesproken duurt een expres procedure 24 uur, maar in dit geval kon dat niet, omdat we op dinsdag moesten vliegen. Dat het perse op dinsdag moest, kwam omdat er alleen op dinsdag en zaterdag een directe vlucht naar Accra (de hoofdstad van Ghana) is. Je kunt iedere dag via Addis Abeba vliegen, maar dat kost ten eerste veel meer tijd en is weer de vlucht die zowel heen als terug ’s nachts gaat.

Op maandag 7 oktober had ik om 9 uur een afspraak op de ambassade. Het was helemaal niet druk, ik was als eerste aan de beurt, maar de mevrouw achter de balie zij dat ik morgen moest terugkomen om het visum op te halen. Toen ik uitlegde dat ik al contact had gehad en ze het voor mij dezelfde dag zouden doen, zei ze, na overleg met iemand anders, dat ik tussen 13 en 14 uur terug moest komen om het visum op te halen.

Toen ik na 13 uur weer terugkwam, zei ze opeens dat ze bedoelde dat ik morgen moest terugkomen. Na weer uitleggen ging ze weer naar achteren. Het bleek dat de persoon die erover ging in een vergadering zat. Ik zou later kunnen terugkomen, maar dit had weinig zin, omdat ik dan weer terug moest komen, dus ik ben daar blijven wachten. na ongeveer een half uur bleek dat het visum in mijn paspoort was geplakt en kon ik dus naar Accra vertrekken de volgende dag.

De vlucht heen was een dagvlucht van ongeveer 6 uur. Het vliegveld was erg efficiënt en in no time waren we door alle controles (ik was nu al met mijn collega Gorden, die ook via Johannesburg was gevlogen ( hij woont in Harare, Zimbabwe)). Het klimaat was duidelijk anders, de temperatuur was niet zo verschillend, maar het was erg vochtig in deze tropische omgeving.

Samen met onze lokale collega Godfred zijn we vervolgens in een paar dagen naar het noorden van Ghana gereden, met onderweg een aantal bezoeken aan maisvelden en instituten. Het rijden kostte erg veel tijd, door drukte, slechte asfaltwegen en veel langzaam vrachtverkeer. Dit is de hoofdroute van de haven van Accra naar Burkina Faso en Mali.

Op zondag zijn we vanuit het Noorden weer teruggevlogen naar Accra, waarna we maandag nog in de buurt van Accra mais- en rijstvelden hebben bezocht.

Al met al was het een nuttig en interessant bezoek en Ghana bezit zeker mogelijkheden om een eigen station op te starten.

Waar en in de buurt van Accra nog veel auto’s op de weg zijn, zijn er in het noorden erg veel brommers en tuktuks op de weg.

En onderweg zie je veel vrouwen spullen dragen op hun hoofd, soms ook om aan voorbijgangers te verkopen. En soms is het erg zwaar, zo zag ik iemand met zeker een flesje of 20 water (500 ml) op haar hoofd. En ook een vrouw met een schaal met doppinda’s, perfect gestapeld, zodat ze er niet afrolden. Een verkeerde beweging en alles ligt op de grond volgens mij.

In het noorden was veel mais, vooral bij veel kleine boeren. En soms werd de mais gewoon op de straat gedroogd

En voor wie nog nooit een rijstveld heeft gezien:

De terugvlucht was ’s nachts, we vertrokken rond 20 uur uit Accra en kwamen net na 4 uur in de ochtend in Johannesburg aan (tijdverschil 2 uur). Na even een koffie te hebben gedronken op het vliegveld (het was nog donker), was ik rond 7 uur in de ochtend weer thuis.

Paul en Emma waren 4 september teruggevlogen naar Nederland, en 2 weken later zijn wij naar Nederland gevlogen. Ik had een Limagrain vergadering in Parijs die begon op 23 september. Tineke is dit keer ook meegegaan naar Nederland, we zouden 2 weken in Nederland verblijven. Qua accommodatie is er ook een verandering. In ons huis in Eindhoven was nu 1 student minder en de vrijgekomen kamer kunnen wij nu gebruiken.

De vlucht naar Amsterdam ging dit keer via Parijs. Normaalgesproken vinden we dat prima, want je vertrekt wat eerder uit Johannesburg en komt vroeg in de ochtend in Parijs, waarna je dan doorvliegt naar Amsterdam. Dit keer had ik een relatief korte overstap ingepland, het boekingssysteem gaf aan dat het kon, waardoor we al om 9 uur in Amsterdam zouden zijn. We hadden 1.10 uur in Parijs, maar onze vlucht was een klein beetje vertraagd, waardoor er iets minder dan een uur overbleef. Vervolgens bleek het druk bij de security. Gelukkig konden we de rij grotendeels overslaan vanwege de korte overstap, maar werden beide onze rugzakken eruit gehaald om extra gecontroleerd te worden. En de man die deze moest controleren was eerst verdwenen en vervolgens ging hij uitgebreid en uiterst langzaam onze beide rugzakken inspecteren. Hierdoor verloren we zeker 15 minuten aldaar. Vervolgens stonden er ook lange rijen bij de paspoortcontrole en wilden ze ons eerst niet voor laten gaan. Gelukkig konden we na enige minuten via de automatische paspoortcontrole wel voor en hadden we nog 20 minuten over om naar de gate te gaan. Toen we daar aankwamen, was het boarden al in volle gang, maar gelukkig konden we nog wel mee. En toen we uiteindelijk aan boord zaten, bleek dat we een half uur moesten wachten, omdat het vliegtuig nog niet in Amsterdam terecht kon.

Aangekomen in Amsterdam zijn we vervolgens met de trein (direct) naar Eindhoven gegaan, waar Koen ons van het station heeft opgehaald. Onze (nieuwe) kamer moest nog ingericht worden, we hadden 2 (oude) bedden uit Heinkenszand en de keukentafel ook. Uiteindelijk bleek één van de bedden niet meer compleet (er misten schroeven) en hebben we na 2 dagen een nieuw bed moeten kopen (bij de Ikea). Wel konden we onze eigen matrassen uit Heinkenszand blijven gebruiken (tempur). Alle meubilair uit Heinkenszand was nu in Eindhoven, of verkocht/weggeven. Het huis is Heinkenszand wordt nu leeg verhuurd, dit is makkelijker dan gemeubileerd verhuren.

Ik ben van maandag tot donderdag dan in Parijs geweest voor een Limagrain vergadering, de week erop heb ik vooral vanuit Eindhoven gewerkt. En ik ben nog 1 dag in Rilland geweest om mijn collega’s aldaar te bezoeken, terwijl Tineke bij een vriendin in Heinkenszand op bezoek is geweest.

Bovendien zijn we een aantal keren in Oldemarkt geweest, om Tineke’s ouders te bezoeken. Zij sukkelen nogal met de gezondheid en hopelijk kunnen ze binnenkort verhuizen naar een tehuis waar meer verzorging en hulp mogelijk is.

Op zaterdag 5 oktober zijn we dan weer teruggevlogen naar Johannesburg (directe vlucht met KLM). We vliegen nu wel vaker op zaterdag terug, dat geeft mij nog de zondag om even bij te komen van de reis, voordat ik maandag weer aan het werk moet.

Tijdens onze tijd in Nederland is het in Zuid-Afrika een paar dagen erg koud geweest. In Pretoria werd het maar amper 10 graden, en in hoger gelegen gebieden in de Drakensbergen lag er een behoorlijk pak sneeuw. De weg van Johannesburg naar Durban is daardoor ook bijna een dag afgesloten geweest en mensen hebben daar lange tijd vastgestaan in de sneeuw. Sneeuw komt hier ook bijna niet voor, dus dat was wel opmerkelijk. Sowieso is het een relatief fris voorjaar. Normaalgesproken zijn September en zeker Oktober warme maanden, maar tot nu toe valt het erg mee. Het is soms een paar dagen erg warm (35 graden), maar daarna koelt het ook weer af en de nachten zijn vaak nog fris. Normaalgesproken valt ook de eerste regen, maar tot nu toe is het nog kurkdroog, met alle risico’s van dien voor veldbranden.

Paul werkt inmiddels al een paar maanden in Nederland, en Emma is klaar met haar studie in Engeland. Het was 2 jaar geleden dat Emma met ons de camper-tocht naar Kaapstad heeft gemaakt, en sindsdien was ze nog niet weer hier op bezoek geweest.

Op 21 augustus zijn ze dan aangekomen. Ze wilden graag tijd doorbrengen in het Krugerpark en daarom hadden we al maanden geleden accommodatie voor hen in het Krugerpark gereserveerd. Na een paar dagen hier geacclimatiseerd te zijn, zijn ze op zondag 25 augustus naar het Krugerpark vertrokken met onze auto (de Ford). We hadden afgesproken dan het weekend erop ook naar het Krugerpark te komen, zodat we daar een paar dagen samen door konden brengen. Op vrijdag 30 augustus zijn wij dan ook naar het Krugerpark gereden en in de loop van de dag hebben we hen daar ontmoet en uiteindelijk kwamen we ’s avonds samen in Skukuza, waar we een 4-persoons huisje hadden gereserveerd. Paul en Emma hadden die week 4 van big 5 gezien, maar nog geen neushoorns. Op onze weg in het Krugerpark hadden wij geluk, want wij hadden binnen een half uur al wel een neushoorn gespot. We kwamen hen een half uur later tegen en hebben hun naar deze plaats gedirigeerd en inderdaad, zij hebben deze neushoorn toen ook gezien. Ze hadden al wel leeuwen en luipaarden gezien, zelfs een luipaard met kleintjes. En bij de nightdrive die ze gedaan hadden in Lower Sabie, hadden ze ook al veel dieren gespot.

We hebben toen samen ook nog een nightdrive in Skukuza gedaan, maar helaas hebben we toen niet veel bijzonders gezien.

Het beviel Paul en Emma zodanig goed dat ze zelfs nog langer gebleven zijn. Wij moesten op zondagmiddag weer terug naar Pretoria, maar zijn hebben er nog 2 nachten extra aangeplakt en zijn dinsdag weer naar Pretoria terug gereden. En ze hadden nog eens een nightdrive gedaan en daarbij hadden ze erg veel geluk, vlak voor de ingang van Skukuza werd een porcupine (stekelvarken) gespot. Deze hebben wij ook nog nooit in het echt gezien. Deze dieren zitten ook wel buiten het Krugerpark, ze richten regelmatig schade aan in onze maisvelden, maar deze kom je echt alleen maar ’s nachts tegen.

Op mijn verjaardag (woensdag 4 september) hebben we nog gezamenlijk gebraaid en die avond zijn Paul en Emma dan weer teruggevlogen naar Europa.

Het ticket voor hen hadden we al in januari geboekt, waarbij Paul er toen nog vanuit ging dat hij vanuit Engeland samen met Emma zou vliegen. Omdat hij echter vanaf maart aan het werk was in Nederland, was dat niet echt handig en heeft hij zijn ticket aangepast, zodat hij in Amsterdam kon instappen en niet eerst naar Bristol moest, zoals zijn oorspronkelijke ticket was. Via de KLM klantenservice werd dit geregeld, en er werd niets verteld over kosten. Maar toen Paul de dag voor de vlucht wilde inchecken, was dat niet mogelijk. Na meerdere telefoontjes en uiteindelijk ikzelf die met KLM in Zuid-Afrika gebeld heb (het ticket was daar geboekt), bleek dat er nog een bedrag met boete openstond voor het wijzigen van het ticket. De boete kon ik na enig aandringen eraf laten halen, maar we moesten nog steeds de wijzigingskosten betalen. Dat heb ik uiteindelijk maar gedaan, en daarna een klacht ingediend bij de KLM. Inmiddels ben ik daarover al 2 maanden in gesprek met KLM, maar ze hebben deze wijzigingskosten tot nu toe nog steeds niet geschrapt. Volgens ons hadden ze dat bij het wijzigen van het ticket moeten vertellen, en niet pas bij het inchecken. Ik heb wel vaker een ticket gewijzigd en dan moet ik altijd direct betalen voor de wijziging, maar hier is dus nooit iets verteld. We zullen zien of ze ons nog tegemoet gaan komen.

Een tijdje geleden had ik een kamp in het Krugerpark gevonden waar we nog niet eerder van gehoord hadden. Het is een Tented Camp (je slaapt dus in een tent) en het lag binnen het Krugerpark, stond er. Ze hadden een speciale aanbieding voor mensen uit Zuid-Afrika (daar vallen wij ook onder) en ik heb 3 nachten geboekt. Het was een luxe tent, met zowel ontbijt als avondeten erbij.

Op vrijdagochtend zijn we vertrokken en we zijn weer via Malelane Gate het park ingegaan. Het kamp lag dicht bij de Numbi Gate. Deze gate is nogal berucht, want er wordt afgeraden via deze gate te rijden, omdat er een aantal mensen daar buiten de poort overvallen zijn. Daarom zijn we ook via een andere gate het park ingereden. Onderweg hebben we weer allerlei dieren in het park gezien (waaronder hyena’s en wilde honden), maar geen leeuwen, neushoorns of luipaarden. Tegen 5 uur zijn we naar het kamp gegaan. Het klopte inderdaad dat het kamp binnen het hek van het Krugerpark ligt, maar je moest wel eerst door de poort (waar je normaalgesproken registreert) en dan net voor het eigenlijke hek moest je af om nog via een zandweg enkele kilometers naar het kamp te rijden.

Daar aangekomen werden we naar onze tent gebracht. De tenten stonden op een lange rij en de onze stond behoorlijk ver weg. Je moest het hele stuk lopen, want de auto moest op de parkeerplaats blijven staan. En het pad liep ook nog omhoog. De tent was mooi, een heel breed bed, met airco en alle verdere voorzieningen.

We konden avondeten van 6-9 uur, en het was een buffet. Omdat Tineke glutenvrij moest eten, zijn we vrij vroeg naar het restaurant gegaan, zodat we konden vragen wat er mogelijk was. De kok zelf was aanwezig bij het buffet en heeft alles uitgezocht. Tineke kon bijna alles eten van de hoofdmaaltijd, maar de toetjes waren niet mogelijk. Daarom heeft hij voor haar dan speciaal een fruitsalade gemaakt.

Het restaurant was er groot en hier kon je goed zien dat deze accommodatie vooral voor groepen bedoeld is. Er stonden deels lange tafels voor groepen en we hebben ook meerdere bussen gezien. In totaal waren er 150 tenten, waar vaak 2 en soms zelfs meer mensen konden slapen. We hebben dan ook groepen Fransen, maar ook Nederlanders gezien.

De volgende 2 dagen hebben we rondgereden in het park en in het kamp gegeten. Het kamp was verder prima, ook al omdat het lang niet vol was. Als het vol zou zijn, dan is het wellicht wat minder aangenaam.

De kok heeft Tineke iedere avond glutenvrij eten bezorgd, de tweede en derde avond heeft hij speciaal voor haar vlees gebakken en ook weer een fruitsalade als toetje gemaakt. We hebben hem daarvoor aan het eind dan ook extra bedankt.

Bij de lodge zagen we ook een paar mooie vogels, onder andere de papagaai die we nu enkele keren in het park gezien hadden.

De tweede dag zagen we de papegaai nog beter:

Zowel op dag 2 als dag 3 hebben we ook leeuwen gezien:

We hebben ook veel op de vogels onderweg gelet en zagen een aantal verschillende ijsvogels:

De derde dag waren in Skukuza aan het tanken, toen Tineke opeens de groene duif zag. Ik had deze ooit al eens gefotografeerd zonder dat ik er erg in had, daar kwam ik toen pas later achter. Nu zagen we ze echter in de boom zitten naast het tankstation:

Op zondag hebben we de lunch gebruikt bij het restaurant van de golfbaan bij Skukuza. Als je hier wilt golfen, moet je uitkijken voor de wilde dieren:

Op maandag hebben we nog een ochtend door het park gereden en zijn toen via Crocodile Bridge Gate weer naar huis gereden.

Hieronder nog een impressie van wat andere dieren die we gezien hebben:

Het was eens een keer wat anders dan in een restcamp te verblijven, maar de volgende keer zullen we toch weer voor een restcamp kiezen. Nu moesten we iedere dag weer opnieuw registreren bij binnenkomst. Nu was dat niet erg lastig bij de Numbi Gate, omdat hier bijna niemand binnenkomt. Bij een andere gate zou het een grotere hindernis kunnen zijn.

Ik heb in dit blog al vaker de situatie betreffende elektriciteit aangehaald. Tot enkele maanden geleden was het bijna normaal om een paar uur per dag geen elektriciteit te hebben. Sinds maart hebben we echter geen problemen meer met de elektriciteit, behalve dan op plaatsen waar het netwerk problemen ondervindt. Iedereen dacht dat het na de verkiezingen wel weer zou beginnen, maar inmiddels zijn de berichten positiever en zou het goed kunnen dat loadshedding verleden tijd is. Belangrijkste redenen voor deze positieve situatie is enerzijds het verminderde verbruik (omdat meer mensen en bedrijven omgeschakeld zijn naar solar (onze fabriek in Bethal ook), en anderzijds omdat Eskom het onderhoud en ongepland onderhoud beter onder controle heeft. Afgelopen week kwam men zelfs tot een EAF (Electricity Availability Factor) van 70%, wat in de buurt van normaal komt. Deskundigen zeggen dat de situatie zodanig verbeterd dat we vanaf eind dit jaar geen loadshedding meer hebben. Eskom waarschuwt op dit moment nog steeds dat er loadshedding kan optreden.

Momenteel maken we ons grotere zorgen om de watervoorziening. Vorige week was er groot onderhoud gepland aan het hoofdnetwerk en zat een groot deel van Gauteng (de provincie waar we wonen, met ongeveer 17 miljoen inwoners) 4 dagen zonder water. En dit was gepland onderhoud aan het hoofdnetwerk. Het lokale netwerk is op veel plaatsen in deplorabele toestand. Er wordt geschat dat 40% van het water verloren gaat voor het bij de gebruikers aankomt. Het lokale netwerk is de verantwoordelijkheid van de gemeenten, maar die besteden nagenoeg geen geld aan het onderhouden van het netwerk. Men stopt de lekkages wanneer die boven de grond optreden, maar verder houdt het op. Het gebeurt nu bijna iedere week wel een keer dat er in onze estate een lekkage is. En soms duurt het een aantal dagen voor dat weer gedicht is.

Het geplande onderhoud betekende dus dat miljoenen mensen zonder water uit de kraan zaten. Er worden wel tankauto’s met water rondgereden, maar zoveel mensen kun je natuurlijk nooit van water voorzien met tankauto’s.

Wij hebben eind vorig jaar een back-up systeem voor het water laten aanleggen, waardoor we altijd 2 m3 water op voorraad hebben. Dat kwam nu dus goed uit, en we hebben dan ook geen problemen ondervonden. Mijn collega’s hadden ook met hetzelfde probleem te maken. Zij konden dus ook niet douchen of wassen. Eén van mijn collega’s heeft dan ook een keer bij ons gedoucht. We weten alleen nog niet hoe lang we het met deze 2 m3 kunnen uithouden. Ik denk vrij lang, maar het is lastig ons echte verbruik te volgen.

Hopelijk gaan we komende maanden niet meer problemen met het water krijgen. Het is dus niet een gebrek aan water (er staan nog een aantal grote stuwmeren vol), maar het transport naar de eindgebruikers dat het probleem is.