Auteur: Louis Vlaswinkel

Na de week doorgebracht te hebben in Namibië, moest ik de week erna voor vergaderingen in Clermont-Ferrand zijn. Ik vertrok daarmee op zondagavond al weer via Parijs naar Clermont-Ferrand. Na de nachtvlucht naar Parijs, kon ik na enkele uren naar Clermont-Ferrand vliegen. Vliegveld Clermont-Ferrand had in het verleden vele bestemmingen, inclusief Amsterdam, maar tegenwoordig kun je eigenlijk alleen nog maar naar Parijs vliegen, en dat ook nog maar 3x per dag. Het alternatief is naar Lyon te vliegen, en vandaar is het met de auto nog 2 uur rijden. Een ander alternatief is de trein, maar dan moet je eerst naar het centrum van Parijs en dan is het nog ruim 3 uur met de trein. Bovendien had ik van mijn Franse collega’s gehoord dat de directe trein naar Clermont-Ferrand vaak problemen heeft (vertragingen). De week ervoor had de trein een oponthoud van 10 uur gehad, en de passagiers hadden in die tijd geen eten en drinken gehad en de verwarming werkte ook niet.

We hadden deze hele week vergaderingen, van maandagmiddag tot vrijdagochtend. Meestal begonnen we om 8 uur en eindigden we om 18 uur, en soms nog later. Daarover valt verder weinig spectaculairs te melden. We sliepen in een hotel in Riom, een plaats dicht bij Clermont-Ferrand en dichterbij de plaats waar we vergaderden. Op woensdagochtend werd ik om 6 uur wakker van luid gestommel en ik hoorde wat geschreeuw. Bij het ontbijt hoorde ik wat er aan de hand was geweest. Er had een mevrouw ‘help help’ geroepen (maar dan in het Frans). Ze bleek opgesloten te zitten in de badkamer. Het personeel heeft haar dan kunnen bevrijden. Wij vroegen ons wel af hoe dat kon, want er zat helemaal geen slot op de badkamerdeur.

Op vrijdag zou ik ’s middags weer terugreizen naar Parijs en vandaar ’s avonds terug naar Johannesburg vliegen. Omdat er geen vluchten op dat tijdstip waren, zou ik met de trein gaan. Omdat de directe trein zoveel problemen gaf, had ik besloten via Lyon naar Parijs te reizen. Dat betende in dit geval met de gewone trein van Riom naar Lyon en vandaar met de HSL direct naar het vliegveld. Dat bespaarde mij dan bovendien het met de metro reizen in Parijs. Wel duurde de reis langer dan de directe trein naar Parijs. Omdat mijn vlucht pas om 21.15 uur zou gaan, kon ik om 14 uur met de trein vertrekken en was ik om 19 uur op het vliegveld. Maar 2 weken voor vertrek kreeg ik opeens door dat de vlucht eerder zou vertrekken, 20.40 uur, dus werd mijn aansluiting wel een beetje krap. Ik besloot daarom een eerdere trein te boeken. Dat betekende vertrek om 12 uur, maar wel een langere wachttijd in Lyon. Daarmee zou ik dan om 18 uur aankomen op het vliegveld. En uiteindelijk bleek het allemaal prima te werken. De treinen reden op tijd en ik was ruim op tijd op het vliegveld. Wel was het druk, zowel in de treinen als op het station in Lyon. De vlucht terug verliep prima en we kwamen zelf 40 minuten te vroeg aan in Johannesburg. Dus ik begreep ook niet helemaal waarom de vertrektijd vervroegd was, want de aankomsttijd was nooit veranderd. Wel is het zo dat Air France nog steeds om Niger heen vliegt, terwijl alle andere maatschappijen gewoon midden over Niger vliegen. Dit betekent dat de vliegtijd naar Johannesburg met Air France altijd 30 minuten tot een uur langer is. Op zaterdagochtend was ik dan ook al om 10 uur weer thuis.

In de derde week van January 2024 was ik uitgenodigd voor een SeedCo vergadering in Swakopmund. Swakopmund ligt aan de kust in Namibië, we waren er vorig jaar op vakantie al eens geweest. Daar hebben we toen erg lekker gegeten in een wat luxer restaurant. Bij dat restaurant was een hotel en het toeval wil dat wij nu de hele week in dat hotel zouden logeren. Om in Swakopmund te komen, waren er maar weinig mogelijkheden. Per vliegtuig was het eenvoudigst, er was 1 vlucht per dag van Johannesburg. Dat betekende dan ook dat die maandag er veel SeedCo collega’s in het vliegtuig zaten, samen met mij. We vlogen naar Walvisbaai, dat op 40 km van Swakopmund ligt. Daar was een klein vliegveld en er was per dag 1 vlucht van Johannesburg en 1 vlucht van Kaapstad. Naar Windhoek vliegen en vandaar met de auto was toch nog een behoorlijke opgave, want dat was nog een afstand van meer dan 300 km. Walvisbaai is de havenstad van Namibië en er liggen veel schepen, maar ook booreilanden voor onderhoud. Dat bleek ook wel in het vliegtuig, want er waren ook zeelui aan boord.

Na aankomst in Walvisbaai en de immigratieperikelen werden we per busje naar ons hotel in Swakopmund gebracht. De rest van de dag hadden we vrij, en ’s avonds gingen we eten in het restaurant waar wij zo goed gegeten hadden.

De dinsdag was ingeruimd voor teambuilding activiteiten. We werden met 4×4 auto’s opgehaald (met professionele chauffeurs) en reden eerst naar Dune 7 in de buurt van Walvisbaai. Op weg er naartoe vertelde onze chauffeur een beetje over de historie. In 1990 is Namibië onafhankelijk geworden van Zuid-Afrika. Maar Walvisbaai hield Zuid-Afrika in bezit, als een kleine enclave in Namibië. De havenstad was zo belangrijk voor Zuid-Afrika dat ze er de controle over wilden houden. In 1994 werd echter door President Botha alsnog deze plaats ook overgedragen aan de regering van Namibië.

Bij aankomst bij Dune 7 was de bedoeling deze te beklimmen. Er was een weg direct omhoog, of via de zijkant via een wat minder steile weg. Ik heb voor de wat minder steile weg gekozen. Omdat er nog niemand gelopen had, was het nog niet zo gemakkelijk, want je zakte ver weg in het zand. Toen er iemand voor me liep, was het iets gemakkelijker, want dan kon je in zijn voetstappen lopen. Er waren echter ook velen die de kortste en steilste weg kozen en daar dan ook eerder boven waren. Afdalen was gemakkelijk over de steilste route. Zie hieronder wat foto’s van deze beklimming.

Daarna reden we door Walvisbaai richting Sandwich harbour, deels over het strand en deels door de duinen. Maar allereerst stopten we nog even aan zee voor een blik op de flamingo’s die daar stonden.

Met de auto volgden we het strand, en later werd er met de auto’s door de duinen gereden, op en neer. De bedoeling was dan de lunch gebruiken aan het eind, en dan weer terug te rijden. Na een soms spectaculaire rit werden we bovenop een duin gedropt, waarna de auto’s naar het strand reden om de lunch klaar te zetten. Wanneer deze klaar was, konden we te voet afdalen. Hieronder een aantal foto’s die ik gemaakt heb tijdens deze rit.

Toen de auto’s wegreden naar de lunchplek, kwam er echter 1 vast te zitten in het zand. Het kostte een andere auto behoorlijk wat moeite om deze weer los te trekken.

De rit terug was minstens zo spectaculair. Hieronder weer wat impressies.

De woensdag en donderdag waren ingeruimd voor vergaderingen. Het eten was meestal een buffet en vaak min of meer hetzelfde. Op donderdagavond echter gingen we in de woestijn dineren (dinner in the desert), met allereerst het bekijken van de ondergaande zon. We reden daartoe met busjes de woestijn in en op een heuvel werden we gedropt om naar de ondergaande zon te kijken. Zie hieronder de foto’s

Daarna reden we naar onze dinerplek. Deze was buiten en mooi aangekleed met echte lampionnen. Daar kregen we een buffet. Het eten was niets bijzonders, maar de plek was heel mooi. Er trad ook nog een lokale dans- en zanggroep op. Ze arriveerden nogal laat, want ze hadden de plek niet kunnen vinden (het was ook midden in de woestijn).

Daarna werden we weer teruggebracht naar ons hotel. Op vrijdag vloog iedereen weer met hetzelfde vliegtuig naar Johannesburg. Ik was daarmee thuis, maar vele collega’s moesten dan nog vele uren vliegen om weer thuis te komen. Mijn collega’s Takemore wellicht het langst, want hij moest via Addis Ababa terug naar Accra in Ghana (West Afrika).

Bij Limagrain had men het idee opgevat om de week voor de kerst de managers naar Frankrijk uit te nodigen, zodat zij ook konden deelnemen aan de jaarlijkse vergadering van de boeren van de coöperatie (RGI). Limagrain is namelijk van origine een coöperatie en ongeveer 1000 boeren zijn de eigenaar van ons bedrijf.

Dat betekende dat ik de week voor de kerst 3 dagen in Frankrijk moest zijn. En dat gaf ons de gelegenheid ook met de kerst in Nederland te zijn. We hadden besloten net voor het weekend naar Nederland te reizen, zodat ik nog een dag in Nederland was, voor ik af moest reizen naar Frankrijk. Wij werden daar namelijk al maandagochtend verwacht, zodat ik op zondagmiddag moest reizen. Ruim een week voor de vlucht werd onze directe vlucht naar Amsterdam geannuleerd, wat betekende dat we nu via Parijs naar Amsterdam vlogen. Op zich is dat niet veel anders, behalve dat we ’s avonds eerder naar het vliegveld moesten (de vlucht is al om 19.25 uur in plaats van normaal middernacht. De aankomst in Amsterdam blijft echter ongeveer gelijk.

We kwamen volgens verwachting dan ook rond 10 uur aan in Amsterdam, en moesten daarna met de trein naar Eindhoven om onze auto op te halen. Rinse was namelijk 2 weken geleden afgestudeerd aan de TU in Eindhoven en was net begonnen met werken. En aangezien ook Koen werkte, moesten we naar Eindhoven, waar Koen ons van het station afhaalde.

Dit keer hadden we weer een huisje in Epe gehuurd (het dorp bevalt ons goed). Dit keer echter in een Roompot park, ook al omdat het huisje waar we de vorige keren verbleven, niet zo schoon was. Het park was wellicht 1 km van het andere park. Ook dit keer was het weer een stacaravan, maar iets schoner en moderner dan de vorige.

We kwamen op vrijdag aan, en op zaterdag zijn we dan even op bezoek geweest bij mijn schoonouders in Oldemarkt. Zondag moest ik aan het eind van de ochtend al weer met de trein richting Schiphol (vanaf Zwolle) en vloog ik via Parijs naar Clermont-Ferrand.

De volgende 2 dagen hadden vergaderingen met het topmanagement, en de derde dag was dan de bijeenkomst met alle boeren van de coöperatie, waar de strategie voor de komende jaren uit de doeken werd gedaan.

Na afloop was er dan een goede lunch:

Op maandag en dinsdag hadden we ’s avonds een cocktail diner, dat betekent dus de hele avond staan en hapjes eten. Voor dinsdag was het eten karig, in ieder geval aan het begin. Pas na alle toespraken (om afscheid te nemen van mensen die met pensioen gingen) kwam er wat meer te eten, maar toen was het inmiddels na 22 uur.

Donderdagochtend vroeg vloog ik dan terug naar Amsterdam. De eerste etappe, van Clermont-Ferrand naar Parijs, ging goed, maar toen kwam de storm in Amsterdam op ons af. De vlucht naar Amsterdam was uiteindelijk 1,5 uur te laat, maar gelukkig kwamen we nog aan. De landing viel eigenlijk heel erg mee, doordat de wind echt pal tegen was (op de Bijlmerbaan), De trein reed normaal, zodat ik uiteindelijk rond half vier weer in Epe was.

Het stormde inmiddels behoorlijk en regen de avond hoorden we opeens een behoorlijk gekraak, het was inmiddels al donder. Wat bleek, een boom net naast onze stacaravan was omgewaaid:

De mensen van het park kwamen al snel poolshoogte nemen en de boom werd al deels gekortwiekt. De volgende ochtend hebben ze de hele boom omgehaald. Voor hetzelfde geld was deze boom echter op onze stacaravan gevallen.

Die vrijdag heb ik nog (thuis) gewerkt, Daarna was er een weekje vakantie, met alle kerstdagen. Na alle boodschappen hebben we op zondag Tineke’s verjaardag voor de Vlaswinkels in Eindhoven gevierd met een lunch, en op 1e kerstdag zijn we met alle Spijkers in Oldemarkt geweest. De 2e kerstdag was voor ons een rustdag, met een wandeling in de bossen.

Op woensdag moest ik op pad naar Groningen. Ik ben bezig mijn visum voor Zuid-Afrika te verlengen (deze loopt januari 2025 af) en daarvoor heb ik een officieel gelegaliseerd diploma nodig (mijn Master diploma van Wageningen). Het legaliseren van dit originele document (het is 35 jaar oud) kun je alleen bij DUO en het enige kantoor dat open was deze dagen was in Groningen. Daarvoor had ik een afspraak gemaakt, maar uiteindelijk bleek bij aankomst dat er geen bezoekers waren en ik direct aan de beurt was. Zij controleren de gegevens en plakken er vervolgens een zegel op. En dat is nog niet alles. Daarna moet je nog naar de rechtbank en er een apostille zegel op laten plakken. Gelukkig is er ook een rechtbank in Groningen en zijn we direct daarna ook naar de rechtbank geweest. Het was de eerste keer dat ik in een rechtbank was. Na afloop had ik dan een diploma met op de achterkant 2 zegels, na betaling ook van leges, in totaal 28 euro:

Na afloop zijn we dan even het centrum van Groningen ingelopen, maar door de regen was dat maar van korte duur. En regen hebben we deze periode wel gehad in Nederland. Er zijn af en toe wat droge periodes, maar de hoeveelheid regen is enorm, en bovendien hebben we de zon nog maar nauwelijks gezien. Ook in Pretoria regent het op dit moment echter regelmatig, maar daar is de temperatuur dan toch wat aangenamer.

De komende dagen hebben we nog allerlei plannen, vandaag gaan we Utrecht in, morgen gaan we naar Eindhoven naar onze jongens. Ik moet er wat klussen, Tineke mag met Koen gaan shoppen voor meubels. Hij heeft een huis gekocht in Eindhoven en heeft nog wat meubels nodig.

Op zaterdag gaan we op bezoek bij Marian en Henk in Oud-Beijerland, op zondag weer naar Eindhoven voor Koen’s verjaardag en op maandag gaan we aan het eind van de dag weer naar Eindhoven, zodat Koen ons naar Schiphol kan brengen. Daar overnachten we maandagavond, want dinsdagmorgen vliegen we weer terug naar Johannesburg. Dit keer wel met de KLM vlucht die overdag gaat. Ik ga er in ieder geval vanuit dat deze dit keer niet geannuleerd wordt.

Op woensdag 3 januari begin ik dan weer te werken. De komende weken zitten er weer een aantal reizen aan te komen. De derde week van januari ga ik naar Namibië voor een vergadering van SeedCo. De vierde week ga ik weer naar Frankrijk voor een hele week met vergaderingen. Omdat het slechts een week is, blijft Tineke thuis en reis is direct van Johannesburg naar Clermont-Ferrand en terug. Dat betekent dat ik op zondagavond vertrek en zaterdagochtend weer thuis kom.

Op 18 oktober ontvingen we weer gasten uit Nederland, en wel mijn 3 zussen en zwager. Ze hadden de KLM vlucht direct uit Amsterdam (KL591), die normaal om 21.20 uur aankomt in Johannesburg. Ze zaten op tijd in het vliegtuig en we dachten daarmee dat ze op tijd of zelfs vroeg in Johannesburg zouden aankomen. Helaas bleek dat niet zo te zijn, eerst was er een passagier niet mee waarvan de bagage uitgeladen moest worden, daarna bleek er een bagagerek niet goed vast te zitten en toen ze eindelijk op de startbaan stonden, werd er iemand onwel in het vliegtuig en moest deze eerst van boord gehaald worden. Ze zaten dan ook al 2 uur in het vliegtuig voordat ze eindelijk vertrokken. De vlucht verliep verder voorspoedig en uiteindelijk waren ze slechts 20 minuten na de verwachte aankomsttijd in Johannesburg. Ik heb ze opgehaald van het vliegveld en uiteindelijk waren we om ongeveer 23 uur thuis in Pretoria.

De volgende 2 dagen hebben ze met Tineke vooral de wijk en de winkels verkend, ik moest gewoon werken. Wel moest natuurlijk gelijk de braai wel geprobeerd worden de eerste avond.

Op zaterdag heb ik ze dan de boerderij laten zien waar ik werk, waarna we de lunch in het Bloscafé hebben gebruikt. Hier hebben ze relatief goed eten en een mooi terras, helaas is het glutenvrij voor Tineke altijd lastig, maar dat is bijna overal zo.

En na de lunch zijn we nog even naar het centrum van Pretoria gereden. Pretoria staat ook wel bekend als Jacaranda stad en in deze tijd bloeien deze bomen. De straten zijn dan prachtig paars, zoals ook te zien is op onderstaande foto’s. En daarna zijn we nog even naar het State Union Building gereden, waar de regering van Zuid-Afrika ook zetelt.

Op zondag zijn we dan naar Aha Lesedi cultural village geweest. Hier worden de gebruiken van een aantal stammen in Zuid-Afrika uitgebeeld en uitgelegd.

Het geheel wordt afgesloten met muziek en dans. We zaten daarvoor in een soort rond theater en kregen vooraf al een gratis concert. Er was namelijk een grote groep vrouwen uit Bloemfontein op bezoek en die begonnen spontaan te zingen en dansen.

De week erop moest ik ook werken en hebben ze vooral met Tineke de omgeving verkend. Dat hield een bezoek in aan o.a. de Rietvlei nature reserve, en een botanische tuin in Johannesburg. Het weer was die week erg mooi, iedere dag boven de 30 graden, met enkele uitschieters ruim boven de 35 graden, vooral van dinsdag tot en met zaterdag. Wij zijn er wel aan gewend en gelukkig hebben we ook een zwembad om af te koelen.

In de Rietvlei is het vooral dieren spotten, en op de picknickplaats hebben ze geluncht.

En op woensdagavond hebben we gegeten in het restaurant binnen de wijk, cafe 41:

Ook de botanische tuin in Johannesbrug leverde weer wat mooie plaatjes op.

Op zaterdag zijn we nog even naar de Grove Mall geweest, een luxe winkelcentrum bij ons in de buurt. Hier is ook jaarrond een ijsbaantje, ook midden in de zomer. En het winkelcentrum was al helemaal in de kerstsfeer.

Op zondagochtend zijn we dan vertrokken richting het Krugerpark. We zijn met 2 auto’s gereden, omdat het met 6 personen in 1 auto wel erg krap zou worden. We hebben overwogen een busje te huren, maar daarvan kunnen alleen de voorste zijramen open en is het zicht op de dieren achterin een stuk minder. Alleen de rit naar het Krugerpark was al een belevenis. Met uiteindelijk net na de middag de aankomst bij Malelane Gate, één van de toegangspoorten van het Krugerpark en de dichtstbijzijnde vanuit Pretoria. Wel was het weer verslechterd. Er was bewolking en de temperatuur was een stuk lager dan de dagen ervoor. Ook regende het af en toe een klein beetje.

Die eerste middag zijn we met een kleine omweg naar onze accommodatie in Skukuza restcamp gereden. Dit is het grootste restcamp binnen het Krugerpark en ligt redelijk centraal in het zuidelijke deel. Die middag hebben we toch al wat dieren gezien, maar nog niet echt leeuwen of luipaarden. Terwijl Marian ging rusten, hebben we nog even een rondje gereden in de buurt van Skukuza en toen hadden we wel geluk. Vlak voor we over waren, lagen er een paar leeuwen aan de rand van de weg. Dit gaf wat oponthoud, terwijl de poort van het kamp om 18 uur sluit. We waren nog net op tijd binnen, om 2 minuten voor zes.

En ’s avonds hebben we dan gegeten in het Kruger Station, een restaurant in het kamp waar we in Augustus ook al gegeten hadden.

De volgende ochtend hebben we dan een vroeg rondje gereden (voor het ontbijt) rond Skukuza. Daarbij zagen we o.a. een groep olifanten de weg oversteken, maar verder niet echt veel bijzonders.

Na het ontbijt zijn we verder rond gaan rijden met ook Marian en Cecil erbij. Daarbij hebben we geluncht in Lower Sabie Restcamp en vandaar zijn we weer terug naar Skukuza gereden. Hieronder een impressie van de dieren die we zagen. En aan het eind hadden we ook geluk. Eerst zagen we een troep wilde honden op de weg lopen, en even later 2 leeuwinnen.

Die avond hebben we dan gebraaid, maar aan het eind begon het al een beetje te regenen. Met een paraplu lukte het ons om het vlees nog gereed te maken, maar die avond heeft het verder gemiezerd en geregend.

De volgende dag was een dag met af en toe regen en soms wat meer regen. Ook was het koud, 15-16 graden. Dat is voor het Krugerpark erg koud, zeker omdat het ook nog zomer is. We waren echter gelukkig niet in Pretoria, daar was de temperatuur inmiddels gedaald tot onder de 10 graden (overdag). Dat hadden wij in de zomer nog nooit meegemaakt, en zelfs in de winter gebeurd dat eigenlijk niet.

Desondanks hebben we toch wel wat dieren gezien, waaronder leeuwen, buffels en een luipaard. We hadden dan wel olifanten op de eerste dag gezien, maar Marian had nog weinig olifanten gezien, terwijl wij er normaal eigenlijk altijd veel zien. Het doel werd dan ook een olifant te spotten, maar ook deze dinsdag hebben we niet echt een olifant gespot. Wel zagen we een vogel die we nog niet eerder hadden gezien, een bruinkoppapegaai. En het was toeval dat Ivonne deze ontdekte. Tineke stopte voor iets anders, en toen hoorden ze deze vogels kwetteren en ontdekten ze deze in de struiken. Om er een foto van te maken was nog een hele opgave, want ze zaten aan de achterkant van het bosje. En uiteindelijk zagen we ook een luipaard wat beter, in ieder geval zijn hele lichaam. We hadden twee keer eerder een luipaard gespot, maar zagen toen alleen een stukje huid (hij lag in het lange gras). Deze keer liep deze rond, maar wel van ons weg en daardoor konden we geen foto maken van de voorkant.

De avond zijn we in het andere restaurant in het kamp gaan eten, ook al omdat het regende (Cattle Baron). En na een goede nachtrust brak toen de laatste ochtend in de Krugerpark al weer aan. Het was de bedoeling voor de middag bij Crocodile Bridge Gate te zijn, vandaar was het dan nog 4,5 uur netto reistijd tot ons huis in Pretoria. Maar natuurlijk hadden we nog een paar uur in het park om dieren te spotten. Onderweg hebben we dan ook nog olifanten gespot en kon Marian dit ook van haar lijstje afstrepen. Wel zijn er geen foto’s van. Ik stond nogal dicht bij de olifanten en wetende dat zij soms auto’s niet zo waarderen, ben ik redelijk snel doorgereden. Tineke stopte iets langer, maar zij hadden geen fototoestel aan boord. Ook zij zijn vlot doorgereden, omdat we dus zo dicht bij de olifanten stonden.

De terugweg was een stuk drukker dan de heenweg, omdat het geen weekend was. Maar uiteindelijk waren we dan rond half zes thuis. Het idee was uit eten te gaan, maar niemand had meer zin en daarom werden er een aantal pizza’s besteld.

Na 2 koude dagen (maandag en dinsdag), was woensdag het weer wat opgeknapt, alhoewel de temperatuur niet direct weer boven de 30 graden kwam. Donderdag kon iedereen uitrusten van alle vermoeienissen en was de temperatuur weer wat aangenamer. Warm genoeg in ieder geval om ook buiten te zitten.

Op vrijdag hebben onze bezoekers met onze auto nog het voortrekkersmonument bezocht. Dit is een monument dat eraan herinnert hoe de eerste boeren vanuit het zuiden naar deze streken kwamen. Het is veel historie.

En dan was het al weer zaterdag, de dag van de terugreis. De vlucht was echter pas om 23.59 uur, dus we hadden nog de hele dag in Pretoria en het avondeten zou weer een afsluitende braai zijn. Die ochtend heb ik samen met Ivonne, Cecil en Henk onze vaste wandelroute door de gamereserve gelopen. Daarbij zagen we bijna alle dieren die er aanwezig zijn, we hebben alleen de varaan en de Kudu gemist. De route was in totaal bijna 9 km.

Na de braai zijn we rond 20 uur dan richting vliegveld gereden. Net als op de heenreis was er weer begeleiding aangevraagd (i.v.m. de rolstoel van Marian). Bij het inchecken van de koffer kwam de begeleiding al bij hen en heeft hen vervolgens door alle formaliteiten geloodst. De vlucht verliep verder ook vlot, waardoor ze mooi op tijd in Amsterdam aankwamen, waar ze vervolgens konden genieten van stromende regen. Welkom in Nederland.

De fotobijdrages zijn niet alleen van mijzelf, er zitten bijdrages tussen van Henk, Ivonne, Cecil en Marian. Het valt misschien op dat we relatief vaak uit eten zijn geweest. Daarvoor moet je weten dat in een restaurant eten hier spotgoedkoop is. Met 6 personen kun je prima uit eten voor in totaal 100 euro, en dat is inclusief drank. En voor alleen een hoofdgerecht betaal je vaak maar rond de 10 euro.

We waren al sinds februari niet meer in Nederland geweest, maar op vrijdag 22 september zijn we voor ruim 14 dagen naar Nederland gevlogen. Er waren bij het boeken grote prijsverschillen tussen tickets direct naar Amsterdam (KLM) en via Parijs (Air France). Via Parijs was een stuk goedkoper en daarom hadden we besloten dit keer via Parijs te gaan. We hadden dit 1 keer eerder gedaan en dat was eigenlijk wel goed bevallen. Je vertrekt eerder vanuit Johannesburg (7 uur ipv 11 uur ’s avonds) komt voor 6 uur ’s ochtends in Parijs aan, kunt daar rustig ontbijten en dan doorvliegen naar Amsterdam.

We moesten dan wel eerder vertrekken vanaf huis, rond 3 uur ’s middags. De vlucht was op tijd en alles verliep eigenlijk op rolletjes. Alleen was het erg koud in het vliegtuig, ik heb zelfs gevraagd of ze misschien naar de Noordpool vlogen. En in het vliegtuig zaten heel veel rugby supporters. Zuid-Afrika is de huidige wereldkampioen en op dat moment werd de worldcup in Frankrijk gespeeld. Die zaterdagavond speelde Zuid-Afrika tegen Ierland, de 2 beste landen van de wereld op dat moment. Air France vliegt dan ook 2 x per dag ipv de normale 1 x per dag. Er zijn dus genoeg mensen die heel veel geld besteden aan het bijwonen van zo’n wedstrijd.

Rond 10 uur waren we dan in Amsterdam, waar Rinse ons de auto bracht. We hadden accommodatie geboekt in Epe, op de Veluwe, het was zelfs hetzelfde huisje dan vorig jaar november. Het huisje stond op een vakantiepark in de bossen bij Epe. Het huisje bleek nog precies hetzelfde te zijn, maar we hadden het idee dat er sinds vorig jaar ook niet veel schoongemaakt was.

Na een goede nachtrust, slapen in het vliegtuig is niet zo ons ding, zijn we de volgende dag eerst bij pa en ma in Oldemarkt op bezoek geweest. Op maandag zijn we vervolgens naar Zeeland geweest (ik naar Rilland en Tineke naar Heinkenszand) en ’s avonds hebben we bij een oud-collega gegeten.

De volgende dagen heb ik vooral gewerkt, ik had nogal wat online vergaderingen, terwijl we ’s avonds vaak een wandeling in de bossen maakten.

Het weekend was weer helemaal volgepland met familiebezoek. Eerst zijn we zaterdag naar mijn zus in Balkbrug geweest, en daarna nog even meegereden naar mijn andere zus in Saasveld. Op zondag hadden we een verjaardag van Oma in Oldemarkt. Maar eerst hebben we Koen en Rinse uit Eindhoven opgehaald. Op zondagavond hadden we daardoor onze kilometers wel weer gemaakt.

De tweede week hebben we wat meer gewandeld, op woensdag in de buurt van Epe en op donderdag in Eindhoven, waar we bij onze jongens op bezoek zijn geweest en ’s avonds een plaatselijke chinees met glutenvrij eten hebben bezocht.

Op vrijdag zijn we nog weer naar Zeeland gereden, ik had een ontmoeting gepland met iemand die onlangs gepromoveerd was in Gent en waarbij wij als bedrijf betrokken waren. Tineke ging weer naar haar vriendin in Heinkenszand. En op de terugweg hebben we ’s avonds in de glutenvrije snackbar in Gilze gegeten.

Zaterdag was het al weer tijd op te pakken, want zondag vlogen we (weer via Parijs) terug naar Johannesburg. Op zaterdag hebben we bij onze jongens in Eindhoven gegeten, waarna Koen ons naar een hotel dichtbij Schiphol gebracht heeft. Die volgende ochtend moesten we al om 8 uur vliegen, dus we moesten rond 6 uur al op Schiphol zijn.

De vlucht naar Parijs verliep voorspoedig, maar de vlucht van Parijs naar Johannesburg wat minder. Normaal is de vliegtijd ruim 10 uur, maar al aan het begin van de vlucht werd er aangekondigd dat het dit keer 12 uur zou zijn. De piloot legde ook uit waarom, maar het Frans was onverstaanbaar (ondanks dat ik wel redelijk Frans versta) en het Engels zo mogelijk nog onverstaanbaarder. Het bleek dat onze route dit keer geheel over de westkant van Afrika ging, terwijl we normaal midden over het continent vliegen. Een tijdje geleden vloog men ook westelijker, om Niger te vermijden waar het onrustig was. Maar die problemen waren al een tijdje opgelost en bovendien vloog men dit keer veel westelijker dan normaal, echt over de rand van Afrika en vervolgens een heel stuk over de zee. Pas bij het zuiden van Angola werd er weer koers gezet naar Johannesburg. Het gevolg was dat wij pas net voor middernacht in Johannesburg aankwamen. We waren met een taxi gekomen en die haalde ons ook weer op. Daardoor ging het nog relatief snel na aankomst en waren we rond 1 uur in de ochtend thuis. Het was daardoor wel een lange en vermoeiende reis geworden.

Normaal sta ik dan de volgende ochtend (maandag) om 5.45u op, maar die dag ben ik toch maar wat later naar mijn werk gegaan.

Het was goed weer eens in Nederland te zijn en we hadden veel geluk met het weer, we hadden slechts 1 dag met wat regen en de temperatuur was eigenlijk iedere dag goed. Maar natuurlijk niet zo hoog als in Zuid-Afrika, waar het 34 graden was toen we vertrokken.

Onze jongens zijn op zondag 20 augustus met de KLM vlucht van Amsterdam naar hier gevlogen voor een 14-daags bezoek. Tijdens dit bezoek hadden we gepland om 7 dagen (6 nachten) in het Krugerpark te verblijven.

De echte winter is hier inmiddels voorbij (als je al van een winter kunt spreken), overdag is het nu meestal 25 graden of zelfs hoger, maar de nachten zijn nog koud, vaak tussen de 5 en 10 graden.

Zoals de vorige keren, hadden we weer 2 nachten in verschillende restcamps geboekt in het Kruger (dit hadden we al in januari gedaan). De eerste 2 nachten verbleven we in Pretoriuskop, de tweede 2 nachten in Skukuza en de derde 2 nachten in Talamati. De laatste is een bushcamp, wat betekent dat er verder geen voorzieningen zijn, en vaak ook geen stroom ’s nachts.

We zijn op donderdag 24 augustus rond half 7 vertrokken en waren rond 11 uur door de poort (Malelane gate). Binnen 5 minuten hadden we een boom met de prooi van een luipaard gezien, maar het luipaard zelf was nergens te bekennen. Kijk maar goed in de boom en je ziet een impala liggen:

We reden grotendeels over onverharde wegen richting Afsaal, waar we de lunch hebben gebruikt (zelf meegenomen). Omdat glutenvrij erg lastig is in het Krugerpark, hadden we veel zelf meegenomen, inclusief een kleine diepvriezer met glutenvrije hamburgers en broodjes. Rinse en Koen bakten dus iedere middag voor de lunch hamburgers. Na de middag vervolgden we onze weg over onverharde wegen richting Skukuza (S114). En we hadden erg veel geluk, want om half 3 hadden we de big 5 (olifant, buffel, leeuw, luipaard en neushoorn) al gezien, en alle op dezelfde weg (S114). Vooral het luipaard was erg dichtbij, hij liep over de weg langs onze auto:

En dat was nog niet alles die dag, daarna zagen we op weg naar Pretoriuskop ook nog cheetahs en Afrikaanse wilde honden:

Het huisje dat we in Pretoriuskop hadden gehuurd was een 6-persoons huisje. In Pretoriuskop heb je wel een kampwinkel, maar als restaurant is alleen een Wimpie, vergelijkbaar met McDonalds. We hebben hier dus 2 avonden gebraaid.

De volgende dag hebben we een vroege safari voor het ontbijt gedaan, maar we kwamen hier niet veel bijzonders tegen. Na het ontbijt zijn we vervolgens richting Berg-en-Dal restcamp gereden. Kort na het verlaten van Pretoriuskop kwamen we 2 wilde honden op de weg tegen:

En later kwamen we 2 neushoorns tegen die vlak langs de (onverharde) weg liepen.

En later die dag kwamen we op de weg van Skukuza naar Lower Sabie binnen een uur zowel een leeuw als een luipaard tegen. De leeuw lag lekker te zonnen op een rots, en eigenlijk hebben we de leeuwen nooit iets anders zien doen dan slapen.

Aangezien we olifanten altijd wel tegenkomen, hadden we deze tweede dag al weer de big five gezien.

Af en toe kom je roadblocks tegen, meestal van olifanten of buffels:

En als je geluk hebt, zie je ook een kameleon op de weg. In de berm is deze een stuk moeilijker te ontdekken:

Deze beestjes worden nogal eens doodgereden, dus het was een gelukje dat wij deze op de weg zagen lopen.

Na 2 nachten in Pretoriuskop te hebben doorgebracht, waren we de volgende 2 nachten in Skukuza. We hadden weer een 6-persoons huisje, dat dicht bij de Sabie rivier lag en dicht bij de omheining. De eerste middag kregen we dan ook bijna bezoek van olifanten:

Vanuit Skukuza hebben we dan 2 dagen rondgereden, waarbij we ook een bezoek brachten aan Lake Panic, dat bekend staat om zijn vogels. We hebben daar verschillende vogels gezien en gefotografeerd, waaronder ijsvogels en een visarend:

We hebben iedere dag leeuwen gezien, maar helaas verder geen luipaarden of neushoorns meer. De laatste avond in Skukuza hebben we gegeten in Kruger station, zittende in een treinwagon. De entourage was mooi, maar het eten viel een beetje tegen, zeker gezien de wat hogere prijs. Normaalgesproken eten we in Skukuza in restaurant Cattle Baron, de entourage is wat minder, maar het eten is zeker niet slechter, zo niet zelfs beter. Sowieso moet je voor de kwaliteit van het eten in de restaurants niet in het Krugerpark zijn, daarom braaien we ook zelf meestal.

Vanuit Skukuza zijn we vervolgens naar het noorden gereden. We hadden 2 nachten geboekt in Talamati, een bushcamp niet al te ver van Satara restcamp. Er zijn daar verder geen voorzieningen, maar uiteindelijk bleek dat we wel 24 uur per dag stroom hadden (behalve tijdens loadshedding). We hadden weer een 6-persoons huisje, maar de 5de en 6de slaapplaats was in de lounge op een sofa. Dit was duidelijk een minder bed dan de andere. Onderweg naar Talamati kwamen we 2 x leeuwen tegen, waaronder de eerste keer een groep mannetjes met ertussen een witte leeuw. Deze leeuw is fameus en heeft zelfs een naam, Casper. Dit vond ik over hem op internet: Casper and his three Brothers: Casanova, Footloose and Mfowethu currently control the Satara and Nsemani Lion Prides and are often seen around Satara Rest-camp and Nsemani dam in Kruger National Park, South Africa. Casper the White Lion is ONE of only THREE White Lions currently alive in the wild. We vonden deze groep ook niet ver van Satara Restcamp. De tweede groep waren 3 leeuwinnen die op een rots lagen. Deze lagen wat dichter bij onze eindbestemming Talamati.

We hadden besloten de eerste ochtend in Talamati voor het ontbijt naar Satara restcamp te rijden en daar te ontbijten in het restaurant. Daarna hebben we vanuit Talamati een rondrit naar het oosten gemaakt, over de fameuze S101. En hier kwamen we dus 2 x leeuwen tegen, en later op de terugweg nog een keer. Dus maar liefst 3 x leeuwen op een dag. Satara maakte zijn naam waar, want deze plaats staat bekend om zijn leeuwen. Ook kwamen we nog 2 van de grotere vliegende vogels tegen die dag, de secretarisvogel en de koribustard, een we hebben ook meerdere keren southern ground hornbills gezien (die zijn vrij zeldzaam).

De laatste avond in Talamati hadden we een nightdrive geboekt bij Sanparks. Deze begon om 20 uur en we waren de enige deelnemers (maar met 5 personen is de auto al halfvol). Deze nightdrive viel bijzonder tegen, de dame die ons rondreed was nauwelijks te verstaan, vertelde verder niets, en drukte ons 2 zaklampen in de handen waarmee we rond moesten schijnen. Als we dan iets zagen, moesten we stop roepen. We hebben dus nauwelijks iets gezien en ze straalde totaal geen enthousiasme uit om ons iets te laten zien.

We hadden de vorige avond al wel een bezoeker bij ons huisje, een genet. Dit beestje hadden we bij een vorig bezoek ook al eens gezien in het restaurant, maar nu kwam hij gewoon bij ons kijken en zelfs probeerde hij een keer op de tafel te springen naar ons eten:

De laatste dag moesten we een behoorlijk eind rijden om thuis te komen. We konden kiezen voor de route direct het Krugerpark uit en dan buiten het park naar huis, maar dan moesten we door de bergen. Het alternatief was helemaal door het park weer naar het zuiden te rijden en bij Crocodile bridge uit het park te gaan en dan naar huis te rijden. Dat was min of meer ook de weg die we gekomen waren. We besloten deze dan ook te nemen, maar moesten dan wel op tijd vertrekken om tegen 6 uur thuis te kunnen zijn. We vertrokken rond half 8 en moesten eerst nog een behoorlijk stuk over onverharde wegen rijden. En weer kwamen we die ochtend leeuwen tegen, een groep van 8 leeuwen:

We hebben dus echt iedere dag leeuwen gezien deze trip. In Tshokwane hebben we even koffie gedronken, waarna we door zijn gereden naar Lower Sabie en vervolgens Crocodile bridge.

Bij crocodile bridge hebben we de lunch tot ons genomen, waarna we naar huis zijn gereden. We hadden hierbij geluk, in Malelane bleek het die ochtend een verkeerschaos te zijn. Mijn collega’s waren die ochtend teruggereden vanaf Komatipoort, ze hadden onze winter maisproduktie bezocht en hadden meer dan 2 uur in de file gestaan. Toen wij er net na de middag kwamen, was het wel druk, maar we hadden maar 5 minuten vertraging.

Tijdens het bezoek hebben we weer veel foto’s gemaakt. Hieronder krijg je wat impressies van onze foto’s,

Allereerst de vele vogels die we gezien hebben:

En dan een serie met allerlei viervoeters die we tegenkwamen:

En we kwamen ook nog wat reptielen en insecten tegen:

Onderweg kwamen we ook het anti-poaching team tegen (met 2 helicopters). Dit team bestrijdt het stropen van vooral de neushoorns.

Een bijzonder dier dat we tegenkwamen was ook de honey badger. Dit is vooral een nachtdier, dus het is bijzonder dat we deze midden op de dag tegenkwamen:

Uiteindelijk waren we rond half 6 thuis en hebben we gegeten bij Crawdaddy’s. Het was weer een bijzonder geslaagd bezoek en we hebben weer veel mooie foto’s kunnen maken.

We zijn dit keer met 2 auto’s gereden, we waren met 5 personen en in 1 auto zou het erg vol worden, zeker ook met alle bagage (eten) dat we mee hadden genomen. Aangezien we ook 5 chauffeurs hadden, hebben we afgewisseld in het rijden. Het links rijden wen je snel aan, en in het Krugerpark zelf is het niet erg druk op de weg en bovendien mag je er maximaal 50 rijden (op de verharde weg).

We hebben 5 van de 6 avonden gebraaid, en dat betekende iedere avond een vuurtje stoken:

We kijken al weer uit naar ons volgende bezoek aan het Krugerpark. Dat zal eind oktober zijn, want dan komt de familie Vlaswinkel op bezoek. We hebben een bezoek van 4 dagen/3 nachten aan het Krugerpark gepland voor het eind van die maand.

Na mijn camera eerst in de Rietvlei te hebben geprobeerd, zijn we nu de camera gaan testen in het Krugerpark. We hadden voor 2 nachten een huisje gereserveerd in Skukuza, het grootste restcamp in het Krugerpark.

We vertrokken op vrijdagochtend om 6.40 uur en waren na een erg vlotte reis (met een koffiestop en een tankstop vlak voor het park) om 10.45 uur al in het park (Malelane Gate). Het bleek niet druk te zijn bij de poort. Waar we eind april ruim een half uur in de rij hadden gestaan, waren we nu binnen 5 minuten binnen. We besloten via wat gravelpaden richting Afsaal te rijden. Dit is een picknickspot tussen Malelane en Skukuza. Onderweg hebben we niet bijzonder veel gezien, al was er wel een neushoorn. Die zat echter zo achter de bosjes dat ik geen goede foto kon maken. Voor de rest zagen we de normale dieren: olifant, impala, kudu, velvet aap en verschillende vogels.

Aangekomen bij Afsaal hebben we daar onze meegenomen lunch genuttigd. Hier zat onder het dak van de overkapping ook een slang, een boomslang:

Na de lunch zijn we deels over grindwegen naar de weg van Lower Sabie naar Skukuza doorgestoken. Deze weg was de vorige keer nog afgesloten, omdat er bruggen weggespoeld waren. Men had deze bruggen nog niet hersteld, maar er was een tijdelijke weg door de (droge) rivierbedding aangelegd. We zijn daar ook gepasseerd en inderdaad is op 2 plaatsen de hele brug met duikers en al weggespoeld, Er zit een een gat van 10 meter en enkele meters diep in de weg. De tijdelijke weg is echt maar een tijdelijke oplossing, want deze al bij regenval al snel niet meer bruikbaar zijn. Dus waarschijnlijk wordt deze weg weer afgesloten dan, want er zijn nog geen verdere herstelwerkzaamheden bezig bij deze bruggen.

Onderweg zagen we weer verschillende dieren, maar geen erg bijzondere. Wel zagen we 3 soorten ooievaar: yellow-billed, saddle-billed en woolly-necked stork.

En aan het eind van de middag reden we nog even naar Lake Panic, daar is een vogelobservatiehut en dan zie je vaak ijsvogels. We zagen geen ijsvogels die keer, maar er zat wel een visarend dichtbij en ik zag nog een papegaaiduif, oftewel een African green-pigeon. Deze hadden we nog niet eerder gezien.

We besloten de volgende ochtend voor het ontbijt weer een rondje te rijden. bij Skukuza kun je een mooi rondje te rijden dat ongeveer 1-1,5 uur kost, afhankelijk van de dieren die je ziet. We vertrokken net na 6 uur (de poort ging om 6 uur open), maar het was nog bijna donker. Het werd wel snel licht en na ongeveer 15 minuten was het al licht. We reden langs de Sabie rivier naar het zuiden en bij de brug zijn we de brug over richting noorden gegaan. Na enkele kilometers stonden er olifanten op en naast de weg. Omdat olifanten soms agressief kunnen zijn, bleef ik op veilige afstand wachten. Ze kwamen nog wat meer onze kant op en ik besloot iets achteruit te gaan. Maar toen ik in mijn spiegel keek, zag ik wat aankomen over de weg. Het bleken wilde honden te zijn. Deze zien we niet vaak en ze kwamen naar ons toe. Ze waren duidelijk op zoek naar prooi, maar een olifant is wat te groot voor hen. En de olifanten stelden het ook niet op prijs en begonnen wat te trompetteren. En achter de honden kwamen ook nog 3 hyena’s meelopen. We werden ingehaald door de wilde honden en hyena’s en zijn een stukje met hen meegereden. Uiteindelijk gingen ze wat meer de bosjes in en zijn we doorgereden:

En bij deze roofdieren vlogen dan ook nog gieren mee, voor de resten:

Na een ontbijt in ons huisje in Skukuza vertrokken we vervolgens richting Satara, waar we konden lunchen. Dit is een rit van ongeveer 90 km. Na een korte koffiestop in Tshokwane, kwamen we rond de middag in Satara aan en hebben we daar de lunch gebruikt. Wel moesten we onderweg nog een behoorlijke tijd wachten voor een kudde buffalo’s. We hebben onderweg weer allerlei dieren gezien, waarschijnlijk was de southern ground hornbill de meest bijzondere, maar we hadden al veel vaker gezien. Ook zagen we enkele keren een steenbok, dit is één van de kleinste antilopes.

Ook kwamen we nog spelende bavianen tegen, waarvan er één pasgeboren was:

Zaterdagavond hadden we nogal moeite het hout voor de braai te laten branden. We hadden onlangs nieuw hout gekocht en allereerst waren de stukken niet al te mooi, maar bovendien bleek het nog niet kurkdroog te zijn. Noodgedwongen hebben we dan ook maar extra hout in de kampwinkel gekocht en daarna konden we gelukkig gewoon braaien (al was het wel wat later geworden).

We besloten zondagochtend opnieuw voor het ontbijt een rondje te rijden. Deze keer gingen we de andere kant op. We reden een grindweg op en voor ons zagen we steeds meer safari auto’s. Waarschijnlijk hadden ze iets gezien en aan elkaar doorgegeven. Na niet al te lange tijd kwamen we bij een brug over een droogstaande rivier en hier stonden alle auto’s de weg te blokkeren. We waren nog als één van de eersten en konden nog wat zien. Er zaten leeuwen langs de rivierbedding, maar het was wel behoorlijk ver weg. Bovendien zaten ze nog deels verscholen achter de bosjes. Het lukte dan ook niet echt om een goede foto te maken. De goede foto’s daar waren van een saddle-billed stork, die voor ons liep te paraderen:

Wij wilden eigenlijk verder, maar alle safari auto’s blokkeerden de weg. Gelukkig kon ik nog achteruit en zijn we achteruit gereden en daarna omgedraaid. En dat was maar goed ook, want op de weg terug kwamen we zeker nog 10 safari-auto’s tegen.

We kwamen onderweg ook nog een opvallende roofvogel tegen, de bateleur. En er waren er 3 vlak bij elkaar:

We hebben weer even bij Lake Panic gekeken, maar daar waren nog maar weinig vogels te zien. Na een ontbijt bij ons huisje hebben we alle spullen ingepakt en zijn we vertrokken richting huis. Het was de bedoeling via Lower Sabie (voor de koffiestop) naar Crocodile bridge te rijden en daar het park te verlaten. Ik besloot eens van de verharde weg af te gaan en een parallelweggetje te nemen voor een deel van de route. En wat hadden we daarmee een geluk. Vlak voor we weer op de hoofdweg zouden komen zag ik opeens iets bewegen. En het was een luipaard. Hij ging even in het zand liggen rollen en kwam daarna achter de bosje vandaan. Ik heb een paar mooie foto’s kunnen maken, maar hij keek naar ons en besloot door te lopen en het pad over te steken. Hij kroop onder een bosje en keek weer naar ons. Toen hij zag dat wij bleven staan, liep hij vervolgens de andere kant op weg. Dit alles gebeurde in wellicht 2 minuten. Hij liep richting hoofdweg en we hebben daar nog een gekeken of hij eruit kwam, maar dat was helaas niet zo. We waren dan ook de enigen die dit luipaard gezien hebben.

Verder langs de weg zagen we ook nog een uil, maar deze zat goed verscholen in de boom, waardoor een goede foto wat lastig was:

En we kwamen nog weer leeuwen tegen langs de weg. Maar hier stonden weer behoorlijk wat auto’s en van de leeuw zagen we alleen de achterkant van zijn kop,, dus niet echt aantrekkelijk voor een foto.

Na een koffiestop bij Lower Sabie zijn we richting poort gereden. Onderweg kwamen we weer veel giraffes tegen. Dit was echt opmerkelijk dit bezoek, de aantallen giraffes dat we gezien hebben. En ook enkele grote kuddes buffalo’s.

We waren net na de middag bij crocodile bridge, en na een korte tankstop in Malelane en een sanitaire stop bij Milly’s, waren we net voor 17 uur weer thuis. De temperatuur was wel een verschil. Was het vrijdag en zaterdag rond de 30 graden in het Krugerpark en zondag ook nog 25-26 graden, bij ons thuis was het 15 graden en er stond een frisse wind. Wel was het onbewolkt (en dus zonnig). Die zondagmiddag zou er ook een muziekuitvoering plaatsvinden in onze estate (buiten op het gras). Deze was echter op vrijdag al afgelast vanwege de kou, en het was dus 15 graden en zonnig, dus eigenlijk best wel redelijk weer. Maar hier wordt het beschouwd als bitter koud.

Hieronder nog een impressie van wat andere dieren die we gezien hebben. In ieder geval waren er een aantal zeer fraaie foto’s gemaakt met het nieuwe fototoestel. De scherpte van de foto’s was zeer goed. Alleen moet ik nog wat aan de autofocus wennen, die gaat soms helemaal de mist in. Deels komt dat ook doordat ik een ander lenstype gebruik dan de camera, en er een adapter tussen zit.

Enkele weken geleden heb ik een nieuwe fotocamera gekocht (Canon R7). Deze camera zou nog betere foto’s moeten geven. Ik had dit nog niet kunnen testen, en volgende weekend gaan we voor 3 dagen naar het Kruger. Daarom besloten we deze zondagochtend naar de Rietvlei te gaan. Daar zien we normaalgesproken altijd wel dieren en kon ik mooi voor het eerst mijn camera testen.

We besloten om half zeven op te staan, zodat we voor 8 uur in de Rietvlei zouden zijn (het is een half uurtje rijden van ons huis). Toen we opstonden, was het hier een beetje mistig. Omdat mist vaak erg lokaal is, besloten we gewoon weg te gaan. Onderweg hebben we ook deels zon gehad, maar in de Rietvlei was het nog erg mistig. Het duurde bijna 2 uur voor het min of meer opgeklaard en zonnig was. Desondanks hebben we wel wat dieren gezien (die vlakbij de weg stonden, waaronder buffels en neushoorns). Op de eerste foto’s hieronder is ook goed te zien dat het mistig was. Toen de zon erbij kwam, was bijna het eerste wat we zagen een aantal meerkatten. In het Nederlands worden die meestal stokstaartje genoemd. Deze hadden we nog nooit (in het wild) gezien. We wisten dat ze er zaten en dit keer hadden we dus geluk. De buffels en neushoorns hebben we later ook nog weer gezien. We kwamen ook allerlei andere dieren tegen, en vooral een aantal mooie vogels. Op het eind zagen we nog een specht op een boom. Welke specht het is weten we niet zeker, er zijn 3 spechtsoorten beschreven die veel op elkaar lijken (goudstaartspecht, bennett-specht en baarspecht). Waarschijnlijk is het een Bennett-specht. Ook zagen we veel kleine grijze roofvogels, uiteindelijk lukte het ook deze goed op de foto te krijgen. Het is een black-shouldered kite, oftewel een grijze wouw. Na het bestuderen van de foto’s is de conclusie in ieder geval dat deze camera inderdaad scherpere foto’s maakt. Het is nog wat wennen aan alle knoppen en instellingen, maar hopelijk kan ik volgende week weer veel mooie foto’s maken.

Hieronder een impressie van de dieren die we hebben gezien:

Afgelopen maandag werd een maximum temperatuur van 13 graden afgegeven. Normaalgesproken betekent dat dat er bewolking is. En dat was inderdaad maandagmorgen het geval. Maar er viel op sommige plaatsen hier in de buurt ook sneeuw, en dat is zeldzaam. Zelfs in het centrum van Johannesburg viel sneeuw, dat was de eerste keer sinds 2012. Het was niet veel, het was net wit, maar voor hier is het heel bijzonder. En het was die dag ook echt koud, er stond een stevige wind die overal doorheen drong. We hadden die middag een vergadering, en iedereen zat met vest en jas in de vergaderzaal. Want verwarming kennen we niet echt.

Op plaatsen meer naar het oosten viel er wat meer sneeuw, zie hieronder een foto van ons kantoor in Bethal:

En daar bleef het niet bij die dag, ook ’s avonds regende het nog weer, en op sommige plaatsen was dat sneeuw. Pretoria ligt net wat lager en is daardoor net wat warmer. Daardoor bleef het bij ons tot regen beperkt.

En de afgelopen week kregen we meer problemen. Op woensdagochtend rond 7 uur viel de stroom weg. Thuis merkten we het niet direct, omdat we op de batterij blijven draaien. Maar er snel kwamen er berichten door dat een groot deel van Pretoria Oost zonder stroom zat. Wat bleek, er was een verdeelstation op een hoger niveau gesaboteerd (er waren kabels gestolen). En later kwam zelfs het bericht door dat er door de overvallers een bewaker doodgeschoten was. Omdat het een hoger niveau verdeelstation was, zou het wel even kunnen duren voor we weer stroom hadden. Onze batterij kan meer dan een dag aan, en bovendien hebben we 4 zonnepanelen die de batterij overdag weer opladen. Toen ik ’s avonds thuiskwam was de batterij dan ook nog helemaal vol. En gelukkig kwam ergens die nacht de stroom terug en konden we ook weer de wasmachine en vaatwasser laten draaien.

Op vrijdag kwam het volgende probleem. We hadden al een paar dagen daarvoor gehoord dat er problemen met de watervoorziening waren, maar het was niet zo duidelijk of we echt zonder water zouden komen. Maar vrijdag was het dus zover. In de loop van de dag, net toen de vaatwasser aanstond, kwam er geen water meer uit de kraan. De berichten die we vervolgens kregen waren volkomen onduidelijk. Het zou best een paar dagen kunnen duren voor we weer water zouden hebben. Er was een probleem met de pompen van Rand Water, de overheidsinstelling die het water levert aan de city of Tshwane, waar wij onder vallen. De reservoirs waren drooggevallen, dus dat zou best even kunnen duren. Toen ik ’s avonds echter naar de berichten keek van de city of Tshwane (op Twitter), leek het erop dat het reservoir waar wij van geleverd krijgen toch al weer redelijk gevuld was. Maar we moesten gewoon afwachten. Geen douche en weinig wassen. Het water voor de toiletten haalden we uit het zwembad. Drinkwater hadden we nog voldoende, nog ongeveer 70 liter.

Op zaterdagochtend bleek er echter weer water uit de kraan te komen, en was dus dit probleem ook weer grotendeels voorbij. Het begint nu wel regelmatig op te treden, dat we zonder water zitten. En met de loadshedding gaat het ook weer de verkeerde kant op. Hoorde ik de minister van elektriciteit (ja, er is een speciale minister voor de electriciteitsproblemen) op maandag nog verkondigen dat alles onder controle was (we hadden meestal stage 1-3 loadshedding), op maandagmiddag kwam alweer het bericht dat het stage 4 werd en later stage 6. En dat is min of meer zo gebleven tot nu toe.

Dat we geen water hebben betekent ook dat onze zonneboiler geen warm water meer heeft. Gelukkig kunnen we ook elektrisch verwarmen en hebben we deze dus handmatig het water weer laten verwarmen, zodat we vandaag weer kunnen douchen. Met alleen de zon zal het een paar dagen duren, omdat we midden in de winter zitten. Wanneer het water al een temperatuur van 40-45 graden heeft, kan de zon het nu net op temperatuur houden, maar nu was de watertemperatuur teruggelopen tot 16 graden.

Het was deze week ook zo koud dat ik mijn Nederlandse winterjas gebruikt hebt, die had ik hier nog nooit gebruikt, maar nu was het toch lekker om een warme jas aan te hebben. Overdag in de zon is het nog redelijk lekker, maar uit de zon of ’s avonds is het toch behoorlijk koud. Hier loopt de temperatuur tegen de ochtend terug tot net boven het vriespunt, op de boerderij echter daalt die tot onder het vriespunt.

En om een idee te geven hoe koud het is. Hier in huis is het 14-15 graden. Overdag loopt het 1 a 2 graden op, als het zonnig is. Een deel van de dag is het buiten in de zon lekker, maar in de schaduw blijft het frisjes. Binnen zitten we vaak met een deken en/of een kacheltje. Voeten van de vloer, want die is koud. Het duurt maar enkele weken, in augustus wordt het al weer iets aangenamer.

Samen met een aantal collega’s ben ik direct na onze vakantie weer vertrokken naar Kameroen. Mijn collega’s kwamen maandag al aan in Douala, maar door onze vakantie kon ik pas maandag vertrekken en er bleken slechts 2 goede mogelijkheden te zijn. Om 23 uur vertrekken naar Addis Abeba and vandaar naar Douala (met Ethiopian Airlines). Dan zou ik dinsdag om 11.30 uur aankomen. De andere mogelijkheid was naar Kigali (Rwanda) te vliegen met Rwandair en vandaar naar Douala. Die vlucht vertrok echter rond 4 uur ’s nachts, met een aankomst ongeveer gelijk in Douala. Ik besloot met Ethiopian te gaan, het was een iets schappelijker tijd om te vertrekken. Gelukkig werkten de computers van de douane op maandagavond (zie het vorige bericht), dus ik kon zonder grote wachttijden door de veiligheidscontrole en douane. De vlucht vertrok uiteindelijk iets te laat en kwam om 5.30 uur de volgende ochtend aan in Addis Abeba. Het was slechts een vlucht van 5,5 uur, waarbij je ook nog eerst eten geserveerd kreeg. De nacht was dus erg kort. Ik had een overstaptijd van ruim 3 uur, en uiteindelijk moest ik met honderden andere mensen (voor allerlei vluchten) wachten in een te kleine vertrekhal. Deze vlucht naar Douala was wel op tijd en we kwamen dan ook zonder vertraging aan in Douala. Douala ligt aan zee en is de grootste stad van Kameroen (maar niet de hoofdstad).

Ik had online vooraf al een visum aangevraagd (kosten 167 euro) en deze kon ik op het vliegveld dan ophalen. Zonder grote problemen kwam ik door alle controles (je vraagt je soms af wat iedereen nu controleert want je paspoort is meerdere keren bekeken). Bovendien werd een foto gemaakt en vingerafdrukken afgenomen van alle vingers. Buiten wachtte een chauffeur van onze lokale partner op mij om mij naar mijn collega’s te brengen. Ik vroeg hoe lang het rijden was en hij schatte het op 30 minuten. Uiteindelijk kwamen we 2 uur later aan bij mijn collega’s en moesten we onmiddellijk weer vertrekken. Onderweg hadden we 2 x een wegblokkade, waardoor we terug moesten en een andere weg moesten zoeken. De weg was soms enorm slecht, met vele gaten en kuilen. We moesten die middag nog naar Yaoundé rijden, op 230 km afstand (en dit is de hoofdstad van Kameroen). We vertrokken net na 2 uur en kwamen uiteindelijk rond half zeven aan bij ons hotel aldaar. De weg buiten de steden was redelijk goed, maar de vele vrachtauto’s op de weg hielden enorm op. En in ieder dorpje werd de auto omringd door straatverkopers die ons van alles probeerden te verkopen. De weg in de stad was soms abominabel slecht, met enorme kuilen. De weg was ook nog eens erg heuvelachtig, met aan beide kanten van de weg vaak oerwoud.

Die avond wilden we in het hotel eten, maar na een half uur hadden we nog zelfs geen menu gekregen en besloten we ergens anders te gaan eten. Hier werden we sneller bediend, het enige nadeel was dat het half open was en er dus muggen rondvlogen. Ik was wel begonnen met malariapillen, maar dat is geen 100% garantie dat je het niet krijgt. Het eten (ik had vis) smaakte echter goed en in plaats van aardappelen heb je hier banaan (bakbanaan).

De volgende ochtend gingen we op bezoek bij een overheidsinstituut, om te praten over onze maisrassen. De week ervoor had de regering echter besloten die woensdag een vrije dag te maken (offerfeest). We kwamen in een menigte feestgangers terecht, waardoor we behoorlijk wat oponthoud hadden. Gelukkig kon de ambtenaar die ons ontvangen zou begrip opbrengen voor de plotselinge verandering van de feestdag en kwam hij op zijn vrije dag toch naar het kantoor. Na deze ontmoeting zijn we nog naar een boer gereden die onze mais verbouwde. Het was één van de weinige boeren die een grotere oppervlakte mais teelde in Kameroen.

Daarna zijn we weer naar ons hotel gereden en hebben daar uiteindelijk dit keer wel gegeten. We hadden ons beklag gedaan en dat hielp duidelijk. De avond ervoor hadden we namelijk nog een complicatie aan het eind. Het bleek dat het betaalapparaat kapot was en we contant moesten betalen. Niemand had echter geld bij zich en we moesten daardoor eerst naar een geldautomaat om geld te tappen. Normaalgesproken betalen we namelijk altijd met de creditcard. In het hotel konden we alles bij onze kamerrekening laten toevoegen, en die konden we dan aan het eind met de creditcard betalen.

Donderdagochtend vertrokken we weer richting Douala, iedereen vloog vrijdag namelijk terug naar huis. Onderweg zijn we nog wel gestopt bij een maisverwerkingsfabriek. Deze was in 2021 door een Franse onderneming gebouwd en ze hadden nu grote hoeveelheden mais van goede kwaliteit nodig. Ze waren bezig met projecten met de lokale bevolking, om voldoende mais van goede kwaliteit te ontvangen. Dat is nog niet zo eenvoudig, want een normale boer heeft vaak maar enkele hectares mais. Uiteindelijk kwamen we rond 4 uur aan in ons hotel en hebben we weer in het hotel gegeten. Hier serveerde men verse vis, je kon zelf de vis uitkiezen. Dit is iets was we uit Zuid-Europa aan de kust ook kennen.

De volgende ochtend (vrijdag) moest ik weer terugvliegen naar huis, weer via Addis Abeba. Wij gingen op tijd naar het vliegveld, en na alle controles (volgens mij is mijn paspoort minstens 5 keer bekeken), kwamen we in een veel te kleine vertrekhal, waar we konden wachten. De vlucht vertrok een uur te laat, maar ik had voldoende speling in Addis Abeba. En vanuit Addis Abeba vertrokken we ook een uur te laat. Gelukkig was het wat minder druk in de vertrekhal aldaar. En vertraging was alleen maar goed. Ik zou om 4 uur ’s ochtends aankomen in Johannesburg. Uiteindelijk werd het half 5 en gelukkig werkten alle computers van de douane en stond ik binnen 20 minuten buiten. Ik besloot nog eerst op het vliegveld een kop koffie te drinken, ook al omdat het ’s nachts niet zo veilig op de weg is. Uiteindelijk vertrok ik net voor half zes en was in om 10 over zes in de ochtend thuis. Het begon net licht te worden. De nacht was erg kort geweest. We vertrokken rond half een, kregen weer eten geserveerd, wat ook nog eens uitliep door turbulentie. Ik had eigenlijk die nacht nauwelijks geslapen.

Kameroen is een voormalige Franse kolonie en dat kun je goed merken. Iedereen spreekt Frans en er zijn vele Franse gewoontes (zoals stokbrood). Maar, zoals ook mijn Franse collega zegt, ze hebben nooit gezorgd voor goed lokaal onderwijs of goed infrastructuur. Het grootste deel van de bevolking is arm. Gelukkig is voedsel vaak geen probleem, er is voldoende voorhanden. Het land zou zelfs veel meer zelf kunnen produceren, nu wordt nog veel geïmporteerd, ook mais en tarwe. En dit komt deels zelfs uit Europa. Gezien het klimaat (tropisch) en het feit dan men 2 oogsten per jaar kan halen, zou men de landbouw moeten ontwikkelen en veel meer zelf kunnen produceren. Wij proberen daaraan mee te helpen door hoger opbrengende rassen te introduceren en de mensen te ondersteunen bij de maisteelt. Maar het is een langzaam proces. Om deze hogere opbrengsten te bereiken heb je wel kunstmest en insecticide nodig. Zonder insecticide wordt alles opgegeten door fall army worm (zoals in alle tropische en subtropische gebieden in de wereld, inclusief Zuid Afrika). En zonder bemesting kan geen gewas groeien. Wanneer je dus alleen zaad levert en de rest niet regelt, zal de boer altijd teleurgesteld zijn, want hij haalt deze hogere opbrengsten niet. De boer die we bezocht hebben teelde nu 70 ha mais, met kunstmest en 2 x insecticide. Hij haalde goede opbrengsten (met onze rassen) en zou een voorbeeld moeten zijn voor anderen.